Το πάρκο Λαζιένκι (Lazienki Park) στο κέντρο της Βαρσοβίας, γνωστό και ως Πάρκο των Βασιλικών Λουτρών (Royal Baths Park) είναι το μεγαλύτερο, ωραιότερο και πιο δημοφιλές πάρκο της πόλης, αποτελώντας και ένα από τα κορυφαία αξιοθέατά της, με πάνω από 2 εκ. ξένους επισκέπτες κάθε χρόνο.
Καταλαμβάνει έκταση 760 στρεμμάτων, περιλαμβάνοντας σύμπλεγμα διαφόρων ιστορικών κτιρίων και αποτελεί μέρος της Βασιλικής Διαδρομής (Royal Route) της Βαρσοβίας, που συνδέει το Βασιλικό Κάστρο (Royal Castle) της πόλης με το Παλάτι Βιλάνουφ (Wilanow Palace). Ο επισκέπτης στο πάρκο έχει πλήθος ευχάριστων επιλογών… μπορεί να περιηγηθεί στους προσεγμένους κήπους του και να συναντήσει συμπαθητικά ζωάκια, να θαυμάσει μοναδικά παλάτια, μνημεία και εθνικούς θησαυρούς, να κάνει βαρκάδα στη λίμνη ή αθλητικές δραστηριότητες, να απολαύσει τις υπέροχες μελωδίες του Σοπέν, λογοτεχνικές εκδηλώσεις ή απλά να χαλαρώσει και να πιει τον καφέ του σε ένα εξαίσιο, πεντακάθαρο, φυσικό περιβάλλον!
O αρχικός σχεδιασμός του πάρκου Lazienki ανάγεται στον 17ο αιώνα. Δημιουργήθηκε ως πάρκο λουτρών για Πολωνό ευγενή (Lazienki στα Πολωνικά, σημαίνει λουτρά), τον επόμενο αιώνα ο μονάρχης Stanislaus II Αugustus το αναδιαμόρφωσε σε χώρο παλατιών, βιλών και μνημείων, ενώ το 1918 το πάρκο έγινε δημόσιας χρήσης. Με τη γερμανική κατοχή, τα ιστορικά κτίριά του πέρασαν στο γερμανικό στρατό που προκάλεσε ζημιές, οι οποίες μετά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο σταδιακά αποκαταστάθηκαν και έγιναν οι απαραίτητες ανακαινίσεις των κτιρίων και υποδομών, για να παραδοθούν πάλι στους επισκέπτες σε πλήρη λειτουργία, κατά τη δεκαετία του 1960.
Η χτισμένη στις όχθες του Βιστούλα, πρωτεύουσα της Πολωνίας, Βαρσοβία, όπου συναντάμε το πάρκο Lazienki, ακουμπάει σήμερα με το ένα πόδι στο παρελθόν, καθώς έχοντας επουλώσει τις πληγές της από την πλήρη καταστροφή της το 1944 από τους Ναζί, παρουσιάζει στην ανθρωπότητα μια εκπληκτική, πιστή ανακατασκευή του γραφικού ιστορικού κέντρου της και με το άλλο πόδι στο μέλλον, αποτελώντας ένα αναπτυσσόμενο, δυναμικό επιχειρηματικό και οικονομικό κέντρο.
Επισκεφθήκαμε το πάρκο την τελευταία μέρα του ταξιδιού μας στη Βαρσοβία, αρχές καλοκαιριού. Το πρώτο μνημείο που συναντάμε μπαίνοντας από την κεντρική είσοδο, ανάμεσα στους ολάνθιστους κήπους με τα λευκά τριαντάφυλλα, δίπλα σε μία τεχνητή λιμνούλα, είναι το εντυπωσιακό αρτ νουβό μπρούτζινο άγαλμα του σπουδαίου Πολωνού μουσουργού Φρεντερίκ Σοπέν (Frederic Chopin).
Φιλοτεχνήθηκε από τον επίσης Πολωνό καλλιτέχνη Συμανόφσκι, με τα αποκαλυπτήριά του να γίνονται το 1926 και αναπαριστά το συνθέτη να εμπνέεται καθισμένος κάτω από μια ανεμοδαρμένη ιτιά. Το 1940 το μνημείο καταστράφηκε από τους Ναζί, ανακατασκευάστηκε όμως από το πρωτότυπο καλούπι του, βρίσκοντας πάλι την αρχική του θέση στο πάρκο το 1958.
Ο Φρεντερίκ Σοπέν (1810-1849) θεωρείται ένας από τους κυριότερους εκπροσώπους της ρομαντικής μουσικής του 19ου αιώνα και από τους σπουδαιότερους πιανίστες της εποχής του, με το μεγαλύτερο μέρος του έργου του να προορίζεται για πιάνο. Οι Πολωνοί τιμούν το έργο του εμβληματικού μουσουργού στον υπαίθριο χώρο του μνημείου του στο πάρκο, διοργανώνοντας συχνά μουσικά κονσέρτα και κυρίως ρεσιτάλ πιάνου.
Όμως οι Πολωνοί έχουν βρει και έναν πιο ευφάνταστο τρόπο να μνημονεύουν το Σοπέν… κοντά στην είσοδο του πάρκου, μας κέντρισε το ενδιαφέρον ένα παγκάκι από μαύρο μέταλλο και γρανίτη! Είναι ένα από τα 15 μουσικά παγκάκια του Σοπέν (Chopin benches), που συναντά ο επισκέπτης στην πόλη της Βαρσοβίας και βρίσκονται σε σημεία που συνδέονται με τη ζωή και το έργο του. Πατώντας ένα κουμπί στο παγκάκι, ο χώρος πλημμυρίζει με τις μελωδίες του συνθέτη!!!
Το πιο σημαντικό αξιοθέατο στο πάρκο θεωρείται το Παλάτι στο Νησί (Palace on the Isle), που φιλοξενεί σήμερα τη Βασιλική Πινακοθήκη (Royal Picture Gallery). Πρόκειται για ένα ιστορικό κτίριο του 17ου αι., που τον 18ο αι. ο βασιλιάς Stanislaus II Αugustus θέλοντας να το χρησιμοποιήσει ως θερινή κατοικία, ανέθεσε σε διάσημους αρχιτέκτονες τη μετατροπή του από μπαρόκ κτίριο λουτρών σε νεοκλασσικό παλάτι, που στέγαζε και την πλούσια συλλογή έργων τέχνης του.
Το παλάτι είναι χτισμένο σε ένα καταπράσινο τεχνητό νησί, γύρω από τη λίμνη του πάρκου και διαθέτει δύο κύριες προσόψεις, τις οποίες κοσμούν από 4 κορινθιακοί κίονες και αγάλματα της μυθολογίας. Η βόρεια πρόσοψη στο πίσω μέρος του κτιρίου είναι πιο ήρεμη και ατμοσφαιρική, προσφέροντας μαγευτικές εικόνες υπέροχων αντανακλάσεων.
Το κτίριο αναπτύσσεται σε 2 επίπεδα, με τις περισσότερες αίθουσές του να είναι επισκέψιμες. Στο εντυπωσιακό εσωτερικό του θα θαυμάσετε εκατοντάδες έργα τέχνης σπουδαίων καλλιτεχνών του 17ου και 18ου αι., που έχουν διασωθεί από την πλούσια βασιλική συλλογή, κυρίως του Stanislaus II Αugustus, όπως πίνακες ζωγραφικής, οροφογραφίες, γλυπτά και έπιπλα.
Εξέχουσα θέση στο μουσείο κατέχει η κύρια αίθουσα υποδοχής του Σολομώντα (Solomon΄s Hall). ΄Ηταν διακοσμημένη με πίνακες για τη ζωή του βασιλιά Σολομώντα, φιλοτεχνημένους κατά το 1791-93 από τον Marcello Bacciarelli, κατ΄εντολή του Stanislaus II Αugustus, με τον τελευταίο να δανείζει τη μορφή του στο μυθικό βασιλιά. Σήμερα, σώζονται και εκτίθενται στο χώρο 4 πίνακες του ζωγράφου, απεικονίζοντας την προσωποποίηση των αρετών της σύνεσης, της δικαιοσύνης, της επιείκιας και (με τη μορφή του Πολωνού βασιλιά), του θάρρους.
Το τεχνητό νησί στο οποίο είναι χτισμένο το παλάτι, συνδέεται αρμονικά με το πάρκο με δύο καλαίσθητες γέφυρες με κιονοστοιχίες ιονικού ρυθμού.
Στην κύρια (νότια) πρόσοψη του Παλατιού στο Νησί, οι 4 κίονες κορινθιακού ρυθμού που συνδέουν τους δύο ορόφους του, δεσπόζουν μπροστά από τη βαθειά εσοχή της κεντρικής εισόδου.
Ο χώρος της κύριας πρόσοψης του παλατιού είναι ένα κεντρικό σημείο του πάρκου, που συνήθως σφύζει από ζωή. Εκεί μπορείτε να ξεκινήσετε και μια ειδυλλιακή βαρκάδα στη λιμνούλα, με τις πολύχρωμες γόνδολες που περιμένουν να σας υποδεχθούν!
Σίγουρα, εκεί γύρω, θα συναντήσετε και μερικούς από τους μόνιμους κατοίκους του πάρκου, τα επιβλητικά παγώνια, να ανοίγουν με περηφάνεια τη χρωματιστή βεντάλια των φτερών τους.
Στις όχθες της λίμνης, προβάλλει μπροστά μας και το εντυπωσιακό Κλασσικό Αμφιθέατρο με τη σκηνή του (Classical amphitheatre and stage on the isle) που χτίστηκε το 1790-93, κοσμείται από 6 αγάλματα και φιλοξενεί πλήθος καλλιτεχνικών εκδηλώσεων, κυρίως τους καλοκαιρινούς μήνες.
Περπατώντας στο πάρκο, σε κοντινή απόσταση, συναντάμε άλλο ένα παλάτι, το ροκοκό-νεοκλασσικό Παλάτι Μισλεβίτσε (Myslewicki Palace) του 18ου αι., που επέζησε των καταστροφών του Β΄Παγκοσμίου Πολέμου και σήμερα πολλά από τα δωμάτιά του, παρουσιάζονται στους επισκέπτες στην αρχική τους μορφή.
Ένα από τα σημαντικότερα κτίρια του πάρκου, είναι ο Παλαιός πορτοκαλεώνας (Old Orangery) που δημιουργήθηκε τα έτη 1785-88, για να στεγάσει εξωτικά φυτά κατά τη χειμερινή περίοδο.
Στο χώρο του φιλοξενείται σήμερα μια εξαιρετική γλυπτοθήκη (Royal Sculpture Gallery), με προεξάρχοντα τα έργα της συλλογής του Stanislaus II Αugustus.
Στο ίδιο κτίριο θα βρείτε και το εξαίσιας αρχιτεκτονικής και ακουστικής Βασιλικό Θέατρο (The Royal Theatre) 200 θέσεων, που κατασκευάστηκε το 18ο αι., κυρίως από ξύλο και χρωματιστό μάρμαρο.
Μετά την πινακοθήκη και τη γλυπτοθήκη, οι συλλογές του βασιλιά Stanislaus II Αugustus ολοκληρώνονται με την έκθεση της συλλογής των εντύπων του στη μικρή βίλα του White Pavillion, που κατασκευάστηκε το 1774.
Σε πολλά σημεία του πάρκου, κοντά στα κτίρια ή μέσα στους κήπους, θα έχετε την ευκαιρία να θαυμάσετε πολλά αγάλματα, κυρίως επιφανών Πολωνών. Ένα από τα σημαντικότερα, είναι το άγαλμα του έφιππου βασιλιά της Πολωνίας τον 17ο αι., John II Sobieski.
Πέραν όμως των αξιόλογων, τόσο από αρχιτεκτονικής, όσο και πολιτιστικής σημασίας παλατιών και λοιπών κτιρίων, καθώς και έργων τέχνης, το πάρκο διαθέτει πραγματικά εντυπωσιακή, πυκνή βλάστηση. Το δροσίζουν περίπου 10.000 δένδρα (δρυς, οξιές, φλαμουριές, φελλόδενδρα κ.ά.), καθώς και σημαντικός άριθμός θάμνων και πωοδών φυτών, βοτάνων και αγριολούλουδων. Τους φροντισμένους κήπους ομορφαίνουν υπέροχα πολύχρωμα λουλούδια, όπως τουλίπες, ορτανσίες, αζαλέες, πασχαλιές, μανόλιες κ.ά.
Τριγυρνώντας ανάμεσα στα δένδρα, θα ακούσετε τα πουλιά να κελαηδούν, αλλά είναι πολύ πιθανό να ξεπεταχτεί μπροστά σας και κανένα χαριτωμένο σκιουράκι, από τα πολλά που έχουν βρει καταφύγιο στο πάρκο!
Στο πάρκο συναντάμε τέσσερεις ξεχωριστούς κήπους, το Βασιλικό Κήπο (Royal Garden), που η αρχική δημιουργία του ανάγεται στο δεύτερο μισό του 17ου αι., το Ρομαντικό Κήπο του 19ου αι., το μοντερνιστικό Κήπο του 20ού αιώνα και τον Κινέζικο Κήπο.
Το ενδιαφέρον μας προσέλκυσε ιδιαίτερα ο Κινέζικος κήπος, που στη σημερινή του μορφή ολοκληρώθηκε το 2014. Στον κατάφυτο κήπο, ξεχωρίζουν η μαρμάρινη γέφυρα, έργο Κινέζων δεξιοτεχνών, τα κινέζικα περίπτερα με τις περίτεχνες στέγες από κεραμίδια 13 διαφορετικών διαστάσεων, προερχόμενα επίσης από την Κίνα, τα γλυπτά λιοντάρια, τα κλασσικά κινέζικα φαναράκια… ένα αγαπημένο μέρος ξεκούρασης και αναψυχής για τους επισκέπτες του πάρκου!!!
Και για όσους θέλουν να απολαύσουν καθιστοί το φαγητό ή το ποτό τους, ανάμεσα στις επιλογές που προσφέρει το πάρκο, ιδιαίτερη θέση έχει ο χώρος του Νέου πορτοκαλεώνα (New Orangery), που έχει μετατραπεί σε καλαίσθητο cafe-εστιατόριο.
Μια λατινική επιγραφή που έχει διασωθεί στο Παλάτι στο Νησί, αναφέρει μεταξύ άλλων ότι "Αυτό το μέρος μισεί τη λύπη, αγαπά την oμόνοια, προτείνει μια ειδυλλιακή ζωή και φιλοδοξεί να φιλοξενεί έντιμους ανθρώπους". Οι τυχεροί επισκέπτες που θα ζήσουν την εμπειρία αυτής της μοναδικής όασης πρασίνου και πολιτισμού, μάλλον θα συμφωνήσουν ότι τελικά αυτή η φράση εκφράζει εύστοχα τη φιλοσοφία του εξαίσιου Πάρκου Λαζιένκι!!!
Κείμενο: Ρούλη Μπαλοπούλου
Πηγές φωτογραφιών του άρθρου:
- Warsawtour & Go2Warsaw ( Warsaw - Official Tourist Website)
- https://www.lazienki-krolewskie.pl
- Poland Travel (Polish Tourism Organisation)
Στείλτε το άρθρο ή την συνεργασία σας