Όταν ο Κινηματογράφος έσπασε το ταμπού της γυναικείας ομοφυλοφιλίας

Όταν ο Κινηματογράφος έσπασε το ταμπού της γυναικείας ομοφυλοφιλίας

Το Children’s Hour, Οι Ψίθυροι όπως είναι ο ελληνικός τίτλος είναι η πρώτη ταινία που επίσημα πραγματεύεται τη γυναικεία ομοφυλοφιλία και πως εκείνη μπορεί να κρύβεται και να φοράει τη μάσκα της φιλικής αγάπης, φοβούμενη την κατακραυγή. Μία ταινία με θέμα τη γυναικεία ομοφυλοφιλία είναι βέβαιο πως δε θα σόκαρε στην εποχή μας το ίδιο με την πουριτανική και αυστηρά εχθρική προς οτιδήποτε δεν εμπίπτει στην πλειοψηφία  και κυριαρχία της ετεροκανονικότητας εποχή του 1961! 

Το Children’s Hour είναι η πρώτη κινηματογραφική ταινία που άπτεται του θέματος της γυναικείας ομοφυλοφιλίας, όπως συνέβη με την ανδρική ομοφυλοφιλία στη νέο νουάρ δραματική ταινία του 1961, Victim, με τον Dirk Bogarde (η πρώτη ταινία στην οποία ακούγεται η λέξη ομοφυλόφιλος).

Διαχρονικά, η γυναικεία ομοφυλοφιλία ποτέ δεν προξενούσε την αποστροφή, την εχθρότητα και την προκατάληψη που βιώνει η ανδρική, η οποία έχει ταυτιστεί περισσότερο με τη ντροπή. Αυτό ερμηνεύεται από πολλούς και διάφορους λόγους: πάντοτε το θέαμα δύο γυναικών θεωρείτο διεγερτικό για έναν άνδρα και ήθελε όχι μόνο να το απολαμβάνει, αλλά και να καλλιεργεί μέσα του την πεποίθηση πως θα καταφέρει να μπει ανάμεσα σε αυτές και να προσθέσει τη δική του ετεροφυλοφιλική πινελιά, με το να γίνει η «πέτρα του σκανδάλου».

Από την άλλη, οι γυναίκες μέσα στην ιστορία έχουν ταυτιστεί περισσότερο με το συναίσθημα, οπότε οι πράξεις σωματικής οικειότητας δεν γεννούν τόσο αρνητικά συναισθήματα. Δύο φίλες μπορούν να αγκαλιάζονται και να περπατάνε στο δρόμο, κανένας δε θα αισθανθεί κάτι το «περίεργο», διότι σε κάθε σχέση τους οι γυναίκες πάντοτε έχουν κοινωνικά μεγαλύτερη ευχέρεια να εκφράζουν την αγάπη τους μέσω των σωματικών τους κινήσεων. Αυτό επιτρέπει και στις γυναίκες με ομοερωτικό προσανατολισμό να κυκλοφορούν ελεύθερα, δίχως να φοβούνται πως κάποιος θα τις στιγματίσει. Ωστόσο, ακόμα και η κυκλοφορία μίας τέτοιας ταινίας αρχικά προκάλεσε αντιδράσεις, με σκέψεις των συντελεστών να περιλαμβάνουν ακόμα και την αποφυγή κάθε αναφοράς προς την ομοφυλοφιλική σχέση των δύο γυναικών.  Όμως, η ταινία τελικά, εξελίχθηκε όπως την ξέρουμε, αποφασίζοντας να πραγματευτεί ένα ταμπού θέμα της εποχής.

Ο William Wyler, δεινός σκηνοθέτης, ζωντανεύει σε αυτό το κοινωνικό δράμα από το θεατρικό της Lillian Hellman, την πραγματική ιστορία δύο γυναικών φίλων και δασκάλων του 1810, των οποίων οι ζωές καταστράφηκαν όταν κυκλοφόρησαν αναληθείς φήμες για ερωτική σχέση μεταξύ τους.

Κάθε φορά που βλέπω την ερωτική εξομολόγηση της εκπληκτικής Σίρλεϊ Μακ Λέιν στην Όντρεϊ Χέμπορν, κάτι σπάει μέσα μου. Διότι διαπιστώνεις πως και η προκατάληψη και η ομοφοβία της εποχής, γέμισαν ενοχικά σύνδρομα και αίσθημα ντροπής μία γυναίκα η οποία ήταν όλη της τη ζωή κρυφά ερωτευμένη με την καλύτερη φίλη της, κάτι το οποίο προσπαθούσε να απωθήσει με κάθε τρόπο από μέσα της.

Σκηνή από το Children's hour (Οι Ψίθυροι)

Οι δύο επιστήθιες φίλες και ιδιοκτήτριες ενός κολεγίου θηλέων, βλέπουν τη ζωή τους να καταρρέει, όταν μία μικρή μαθήτρια διαδίδει στο σχολείο την ψευδή φήμη πως οι δύο τους διατηρούν κρυφό δεσμό. Η τελευταία ασπρόμαυρη ταινία με πρωταγωνίστρια τη Hepburn, πραγματεύεται την ομοφοβία και τις προκαταλήψεις μία κλειστής κοινωνίας, η οποία ονειδίζει ότι δεν καταλαβαίνει και κατασπαράσσει οτιδήποτε διαφέρει έστω και στο ελάχιστο από τα κυρίαρχα πρότυπά της.

Το Children’s Hour είναι για εμένα προσωπικά, μία από τις καλύτερες ταινίες της επιτομής της κομψότητας Audrey Hepburn. Θεωρώ πως είναι μία ώριμη υποκριτικά στιγμή της, καθώς δεν είναι η ατίθαση Holly, η τσαχπίνα Sabrina ή η καταπιεσμένη πριγκίπισσα του «Διακοπές στη Ρώμη», όπως λαχταρά να βιώσει λίγες στιγμές ξεγνοιασιάς και να απαλλαγεί από τις υποχρεώσεις του βασιλικού της αξιώματος. Εδώ βλέπεις μία γυναίκα που βιώνει τον κλονισμό της ζωής της, τον αρραβώνα και τη ζωή της να καταρρέει, όπως και έρχεται για πρώτη φορά αντιμέτωπη με τα πραγματικά συναισθήματα της φίλης της, τα οποία καλείται να αντιληφθεί αλλά και να μεταβολίσει. Και η Hepburn πάνω από σύμβολο κομψότητας και πρότυπο όμορφης γυναίκες, υπήρξε εξαιρετική ηθοποιός.

Θα έβαζα το «Children’s Hour» μέσα στις πενήντα αγαπημένες μου ταινίες όλων των εποχών. Όχι μόνο για την εξαιρετική παρουσία και πειστική ερμηνεία των δύο λαμπρών πρωταγωνιστριών, αλλά επειδή αποδεικνύεται μία οδυνηρή αλήθεια: πως σε όποια εποχή και αν βρίσκεσαι, είτε πιο πουριτανική ή είτε πιο προοδευτική, το κουτσομπολιό και τα κακεντρεχή σχόλια των μικρών κοινωνιών, καταστρέφουν ζωές. Κυριολεκτικά…

Σκηνή από το Children's hour (Οι Ψίθυροι)

 

 Κείμενο : Μαρία Σκαμπαρδώνη


Εκτύπωση   Email