Ήρωες και άγιοι

Ήρωες και άγιοι

Μια σειρά αγαλμάτων προκαλεί μια σειρά σκέψεων και συνειρμών που συνδυάζονται με την πρόσφατη επικαιρότητα (Σεπτ.2023)

α. Ιάσων: Αντιπυρικές ζώνες

Το άγαλμα του Ιάσονα στον ζωολογικό κήπο της Λειψίας παραπέμπει σε σκηνή από τα Αργοναυτικά με τον ήρωα που δαμάζει τους ταύρους της Κολχίδος ή χαλκόταυρους ή ταύρους χαλκαίους, δύο τεράστια ζώα με χάλκινα πέταλα και χάλκινα στόματα που βγάζουν φωτιά. Τους ταύρους είχε χαρίσει στον Αιήτη ο θεός Ήφαιστος. Στην μυθολογία, ο βασιλιάς Αιήτης υποσχέθηκε να δώσει στον Ιάσονα το χρυσόμαλλο δέρας αν εκείνος κατόρθωνε να βάλει τους ταύρους να οργώσουν ένα χωράφι, στο οποίο στη συνέχεια θα έπρεπε να σπείρει δόντια δράκοντα. Με ένα μαγικό παρασκεύασμα που του είχε δώσει η κόρη του βασιλιά, η Μήδεια, η οποία είχε ερωτευθεί τον Ιάσονα, ο ήρωας άλειψε το σώμα του και κατάφερε να υποτάξει τους Χαλκόταυρους χωρίς να καεί απ’ τις φλόγες τους. Σήμερα αν υπήρχε Ιάσων θα χρησιμοποιούσε τη δύναμή του για να τιθασεύσει την ορμή του ποταμού Πηνειού που τόσα βάσανα προξένησε πρόσφατα στη Θεσσαλία. Στη συνέχεια θα διόρθωνε τον κατεστραμμένο κάμπο για να σπείρει και πάλι. Θα χρησιμοποιούσε το παρασκεύασμα της Μήδειας για να γλυτώσει από τις φωτιές των εμπρηστών που κι αυτοί τόσα βάσανα προξενούν τα καλοκαίρια στην Ελλάδα. Ίσως να έφτιαχνε και αντιπυρικές ζώνες.

β. Άγιος Γεώργιος: Αντιπλημμυρικά έργα

Ο Άγιος Γεώργιος που σκότωσε τον δράκο αναπαριστάται σε πολλά αγάλματα και εικόνες. Η ιστορία λέει ότι υπήρχε κάποτε ένας δράκος που ζητούσε φόρο αίματος από τους κατοίκους ενός χωριού για να τους αφήνει να πιούν νερό από μια πηγή. Ήθελε αρχικά θυσίες ζώων αλλά κάποια στιγμή άρχισε να ζητάει και θυσίες ανθρώπων, κάπως σαν τον Μινώταυρο δηλαδή. Ο Άγιος σκότωσε τον δράκο και απάλλαξε τους κατοίκους από το τέρας. Ο μύθος αυτός του 12ου αιώνα ξεκίνησε από την Καππαδοκία αλλά πέρασε και στη Λιβύη, που τόσο σκληρά δοκιμάζεται χρόνια τώρα από τη βία λόγω εμφυλίου και πρόσφατα από μια φυσική καταστροφή. Ο Άγιος Γεώργιος τιμάται με τον ίδιο σεβασμό από Ορθοδόξους και Δυτικούς. Κι εδώ κάνοντας έναν ακόμα παραλληλισμό βλέπουμε πόσο σημαντικό είναι το πόσιμο νερό. Ο δράκος στις μέρες μας θα ήταν ίσως ο εκπρόσωπος της αισχροκέρδειας. Ο άγιος θα μετενσαρκωνόταν σε ηρωικό διασώστη ή πυροσβέστη. Θα έκανε αντιπλημμυρικά έργα. Θα λάμβανε υπ’όψιν του την κλιματική αλλαγή. Σε κάθε καταστροφή γεννιούνται ήρωες και άγιοι.

(Το άγαλμα της φωτογραφίας βρίσκεται στη Μελβούρνη και είναι του Joseph Edgar Boehm).

St. George - Melbourne (Photo credit @Lito_Seizani)

γ. Σαμψών: Αντισεισμικές κατασκευές

Στην πόλη Gera της ανατολικής Γερμανίας υπάρχει ένα συντριβάνι με το άγαλμα του Σαμψών, του ήρωα του Ισραήλ που είναι συνώνυμος με τη σωματική ρώμη. Το άγαλμα τον δείχνει να σκοτώνει ένα λιοντάρι με τα χέρια του ενώ ξέρουμε ότι σε άλλη περίπτωση σκότωσε επίσης χίλιους Φιλισταίους εχθρούς του χρησιμοποιώντας το σαγώνι ενός γαϊδάρου. Η παράδοση λέει πως η δύναμή του βρισκόταν στην πλούσια κόμη του, την οποία έκοψε η Δαλιδά μια νύχτα που εκείνος κοιμόταν. Έτσι μπόρεσαν οι Φιλισταίοι να τον συλλάβουν και να τον τυφλώσουν. Στο τέλος τα μαλλιά του μάκρυναν και πάλι, οπότε κατάφερε να ξαναβρεί τη δύναμή του που του χρησίμευσε για να γκρεμίσει δυο κολώνες στις οποίες τον είχαν δέσει οι Φιλισταίοι στον ναό τους. Αφού προσευχήθηκε στον Θεό, ο Σαμψών γκρέμισε το οικοδόμημα που καταπλάκωσε τους εχθρούς του αλλά και τον ίδιο. Όλοι θέλουμε να ξεχάσουμε τις πρόσφατες εικόνες των ανθρώπων στα ερείπια, στο νότιο Μαρόκκο. Το δίδαγμα του μύθου του Σαμψών ίσως είναι ότι ο ήρωας πάλεψε με κάθε τρόπο για τον λαό του, ακόμα και τυφλός. Ότι τελικά δεν είχε σημασία αν είχε τη μυστική του δύναμη αφού είναι εμφανές ότι πίστευε μέχρι τέλους στον Θεό και ήταν προσηλωμένος στον στόχο του. Ποια η σχέση με το σήμερα; Αντισεισμικές κατασκευές στο πρακτικό επίπεδο. Και στο θεωρητικό: υπάρχουν κάθε είδους φυσικά φαινόμενα, υπάρχουν γενικά πολλοί εχθροί, εσωτερικοί, εξωτερικοί, κρυφοί, φανεροί, αλλά υπάρχει και Θεός.

Samson - Gera (Photo credit @Lito_Seizani)

 

Κείμενο: Λητώ Σεϊζάνη

www.litoseizani.com

 


Εκτύπωση   Email