Όσοι έχουν ασχοληθεί με την μεσαιωνική ιστορία και λογοτεχνία, ίσως γνωρίζουν ότι ο Ρολάνδος και ο Ορλάνδος είναι το ίδιο πρόσωπο.

Ορλάνδο ονομάζουν οι Ιταλοί τον θρυλικό ήρωα της εποχής του Καρλομάγνου, Ρολάνδο, ο οποίος δολοφονήθηκε το 778 μ.Χ. κατά τη μάχη του Ρονσεβώ. Ο ηρωικός επικός κύκλος που ασχολείται με τον μύθο του έχει το όνομα La chanson de Roland (Το άσμα του Ρολάνδου), είναι το παλαιότερο κείμενο της γαλλικής λογοτεχνίας και υπάρχει σε αρκετές διαφορετικές παραλλαγές. Φαίνεται ότι υπήρξε πολύ δημοφιλές μεταξύ 12ου και 14ου αιώνος. Το τελικό κείμενο αποτελείται από 4 χιλιάδες στίχους και χρησίμευε όχι μόνο ως ανάγνωσμα αλλά και ως υλικό προφορικής απαγγελίας. Ο περίφημος Ιταλός ποιητής του 16ου αιώνος Λουντοβίκο Αριόστο, αφηγήθηκε στο μακροσκελές του έργο με τίτλο Μαινόμενος Ορλάνδος τα ηρωικά (πολεμικά αλλά και αισθηματικά) κατορθώματα του Ρολάνδου, χωρίζοντάς τα σε 46 άσματα.

Ποιος έχει χρόνο σήμερα ν’ασχοληθεί με μεσαιωνικά λυρικά έπη ή με ηρωικά κατορθώματα παμπάλαιων και ίσως μυθικών προσώπων; Ίσως κανείς. Περιδιαβάζοντας, όμως, σε διάφορες πόλεις της ανατολικής Γερμανίας, ο επισκέπτης αντικρύζει συχνά το άγαλμα ενός ιππότη που βρίσκεται σε πολλές πόλεις της περιοχής, στην κεντρική πλατεία. Ο ιππότης κρατάει μπροστά του ένα σπαθί μεγάλο σαν το μπόϊ του, κι έχει την ευαίσθητη ανδρική του περιοχή καλυμμένη. Ο ιππότης είναι πάντα ο Ρολάνδος και μια πόλη που διαθέτει ένα τέτοιο άγαλμα σε κάποια πόλη της κεντρικής Ευρώπης ή και της Βαλτικής ονομαζόταν «Ρολάνδειος πόλις». Τα αγάλματα του ήρωα είχαν στηθεί κατά τον Μεσαίωνα σε αυτά τα μέρη σαν έμβλημα της ελευθερίας, της οποίας έχαιρε μια πόλη και των δικαιωμάτων που απολάμβανε. Τα πρώτα αγάλματα φτιάχτηκαν τον 12ο αιώνα ήταν φτιαγμένα από ξύλο και τοποθετήθηκαν έξω από εκκλησίες. Αυτά που βλέπετε στις φωτογραφίες, στις πόλεις Χάλλε, Στένταλ καθώς και στο Μαγδεβούργο είναι μεταγενέστερα και πέτρινα.

Μπορείτε να διαβάσετε αποσπάσματα από τον Μαινόμενο Ορλάνδο μεταφρασμένα στα ελληνικά καθώς και μια διεξοδική ανάλυση και περιγραφή των ιστορικών γεγονότων, στα οποία βασίστηκε Το άσμα του Ρολάνδου μαζί με περίληψη του έπους και εικόνες από διάφορες εκδόσεις του.

Κείμενο: Λητώ Σεϊζάνη