Παλιές αγάπες και σταθερές αξίες της αστυνομικής λογοτεχνίας.
Τώρα που είναι καλοκαίρι, μια από τις μεγάλες απολαύσεις του ανθρώπου, εκτός απ’τον φραπέ και το ούζο στην παραλία, είναι και το διάβασμα. Για μένα πολλές φορές ακόμα καλύτερο είναι το διάβασμα βιβλίων που έχω ήδη διαβάσει και έχω ευχαριστηθεί στο παρελθόν. Μ’αρέσει να επιστρέφω στις παλιές μου αγάπες και σε κάποιες σταθερές αξίες όπως είναι οι περιπέτειες του Σέρλοκ Χολμς και τα αστυνομικά της Άγκαθα Κρίστι. Με τους ανεπανάληπτους ήρωες-ντετέκτιβ που λύνουν με τόση ευκολία τα πιο περίπλοκα και δύσκολα εγκλήματα.
Ο Σέρλοκ Χολμς δημιουργήθηκε από τον σερ Άρθουρ Κόναν Ντόϋλ (1859-1931), έναν Άγγλο μυθιστοριογράφο. Ο ερασιτέχνης αστυνομικός που μπορεί από ένα μικρό αποτύπωμα, από το πιο ευκαταφρόνητο εύρημα να μπει στην ψυχολογία ενός στυγνού εγκληματία, βρήκε τεράστια αποδοχή και ακόμα σήμερα θεωρείται από τους πιο αγαπητούς τύπους της λογοτεχνίας. Έχοντας πάντα στο πλευρό του τον φίλο του δόκτορα Γουάτσον («στοιχειώδες αγαπητέ μου Γουάτσον!»), ο Σέρλοκ κατάφερε να ρίξει φως σε δεκάδες φόνους, ληστείες και άλλα μυστήρια. Ο ιδιόρρυθμος Σέρλοκ που είναι άλλοτε φλεγματικός και άλλοτε πολύ κυκλοθυμικός, σε σημείο να έχει πάθη όπως η χρήση του οπίου, είναι ένα πλάσμα αλλόκοτο, σχεδόν μη ανθρώπινο. Αντίθετα, ο Ηρακλής Πουαρώ και η Μις Μαρπλ, οι αγαπημένοι τύποι που συνέλαβε η φαντασία της Άγκαθα Κρίστι, είναι το αντίθετο ακριβώς. Δεν θα μπορούσαν να είναι πιο ανθρώπινοι. Με τις μικρές τους παραξενιές, με τις χαρακτηριστικές εκφράσεις που χρησιμοποιούν («μικρά φαιά κύτταρα»), με τις παρατηρήσεις και τις φιλοσοφίες τους γύρω απ’τη φύση των ανθρώπων, μας γίνονται οικείοι και λαχταράμε να διαβάσουμε άλλη μια περιπέτειά τους.
Η Άγκαθα Κρίστι (1890-1976) έγραψε πάρα πολλά βιβλία, κυρίως αστυνομικά. Όλα είναι καλογραμμένα, σύντομα, και με ελάχιστες εξαιρέσεις, συναρπαστικά. Από την αρχή κάθε βιβλίου καταφέρνει να συνεπάρει τον αναγνώστη και να τον οδηγήσει μέχρι το τέλος όπου συνήθως του επιφυλάσσει μια έκπληξη. Πιο συναρπαστική υπήρξε η ίδια η ζωή της Άγκαθα Κρίστι, που την περιγράφει με μοναδικό τρόπο στην Αυτοβιογραφία της. Μέσα απ’τις σελίδες αυτού του βιβλίου, μέσα απ’τις ασπρόμαυρες φωτογραφίες της εποχής της, ξεδιπλώνεται μια ζωή γεμάτη περιπέτειες, απ’τους δυο παγκοσμίους πολέμους στους οποίους συμμετείχε σαν νοσοκόμα, ώς τις «Δώδεκα μέρες μυστηρίου»* κατά τις οποίες χάθηκαν εντελώς τα ίχνη της και ώς τα χρόνια που πέρασε στο πλευρό του αρχαιολόγου συζύγου της. Αυτό που εντυπωσιάζει περισσότερο στην Αυτοβιογραφία της είναι η αισιοδοξία του χαρακτήρα της, η ζωντάνια της που αναβλύζει από κάθε λέξη, η χαρά της ζωής. Για να το πω με τα δικά της λόγια: «…αν θα είχα να πάω δώρο βάφτισης σ’ένα παιδί, να τι θα διάλεγα: μια από φυσικού του χαρούμενη διάθεση«.
Αν είστε απ’τους τυχερούς που δεν έχουν διαβάσει ακόμα τις περιπέτειες του Σέρλοκ Χολμς, του Ηρακλή Πουαρώ ή της Μις Μαρπλ, τώρα είναι η κατάλληλη ευκαιρία για να το κάνετε. Αν είστε…απ’τους τυχερούς που έχουν διαβάσει τα βιβλία του σερ Άρθουρ Κόναν Ντόϋλ και της Άγκαθα Κρίστι, τώρα είναι η κατάλληλη ευκαιρία να τα ξαναδιαβάσετε. Είναι διαχρονικοί θησαυροί της λογοτεχνίας κι ας μοιάζουν εύκολα, εύπεπτα κι ελαφριά. Όλα έχουν μεταφραστεί στα ελληνικά και θα τα βρείτε σε πολλές και διαφορετικές εκδόσεις, κατάλληλες για την πετσέτα, για την ξαπλώστρα, για την παραλία γενικά αλλά και για όλες τις στιγμές που έχετε ανάγκη από κάτι ευχάριστο και ποιοτικό. Γιατί το γράψιμο και των δυο συγγραφέων είναι μοναδικό και καταφέρνει πάντα να κρατάει τον αναγνώστη σε αγωνία. Υπήρξαν πολλοί μιμητές τους και επίδοξοι συνεχιστές τους αλλά κατά τη γνώμη μου οι δυο συγγραφείς είναι αξεπέραστοι.
*τίτλος ταινίας με τη Βανέσσα Ρεντγκρέϊβ που αναφέρεται σ’αυτό το επεισόδιο της ζωής της Άγκαθα Κρίστι.
Πρώτη δημοσίευση : www.peopleandideas.gr