Γιατί οι θρησκείες χωρίζουν τους ανθρώπους αντί να τους ενώνουν; Γιατί τόσες μεγάλες διαφορές λόγω των θρησκειών, γιατί τόσα πάθη και τόσο μίσος; Όλοι άνθρωποι είμαστε και θα περίμενε κανείς οι θρησκείες, που είναι η πνευματική πλευρά του ανθρώπου, η καλύτερη πλευρά του, να μας έφερναν κοντά.

Οι άνθρωποι, όμως, χρησιμοποιούν τις θρησκείες και πατάνε επάνω τους για να τονίσουν τις διαφορές τους. Υπάρχουν θρησκείες πιο ειρηνικές όπως ο βουδισμός για παράδειγμα, ο ινδουισμός με νιρβάνα, με διαλογισμό. Με την χολιγουντιανή τους αίγλη και στο πλαίσιο του new age μοιάζουν κάπως επιφανειακές, έτοιμες να προσφέρουν την γαλήνη της νάρκωσης για όσους δεν τις γνωρίζουν καλά. Υπάρχουν θρησκείες πιο επιθετικές, εκδικητικές και βίαιες σε γενικές γραμμές, ακόμα και όταν θέλουν να δηλώνουν φιλειρηνικές. Υπάρχουν θρησκείες που φανατίζουν τον κόσμο. Υπάρχουν σε όλες τις θρησκείες αληθινοί πιστοί που τις ακολουθούν κατά γράμμα και άλλοι που τις ερμηνεύουν όπως θέλουν για να τις εκμεταλλευθούν προς το συμφέρον και τη βολή τους.

Και υπάρχει επίσης το παράδοξο του Χριστιανισμού που λέει "αγάπα τον εχθρό σου". Μα σοβαρά τώρα, γίνεται αυτό; Πώς ν'αγαπήσεις αυτόν που σε αντιπαθεί, που σε μισεί, που σε ζηλεύει, που σε εχθρεύεται, που σε υπονομεύει, που σε επιβουλεύεται; Πώς να προσευχηθείς γι'αυτόν που σε έβλαψε, που σε πλήγωσε, που ευθύνεται για την δυστυχία τη δική σου ή της οικογένειάς σου; Πώς μας το ζητάει αυτό ο Χριστός και τι νομίζει ότι είμαστε; Υπεράνθρωποι;

ἐγὼ δὲ λέγω ὑμῖν, ἀγαπᾶτε τοὺς ἐχθροὺς ὑμῶν, εὐλογεῖτε τοὺς καταρωμένους ὑμᾶς, καλῶς ποιεῖτε τοῖς μισοῦσιν ὑμᾶς καὶ προσεύχεσθε ὑπὲρ τῶν ἐπηρεαζόντων ὑμᾶς καὶ διωκόντων ὑμᾶς

Προφανώς για να μας προτρέπει να το  κάνουμε, ξέρει ο Χριστός ότι μπορούμε.

τῷ τύπτοντί σε ἐπὶ τὴν σιαγόνα πάρεχε καὶ τὴν ἄλλην

Και φτάνει σε τέτοιο ακραίο σημείο που μας λέει ότι και κακό να μας κάνει κάποιος, πρέπει να του δώσουμε την ευκαιρία να μας κάνει ακόμα περισσότερο κακό. Και πρέπει να τον αγαπάμε κι από πάνω αυτόν τον κάποιο. Μα πρόκειται περί μαζωχισμού!

Προσωπικά δυσκολεύομαι πιο πολύ να συγχωρήσω όσους έβλαψαν ανθρώπους που αγαπώ παρά εμένα την ίδια. Για τις δικές μου πληγές νοιώθω ότι μπορώ να είμαι πιο μεγαλόψυχη. Και πάλι όμως, ας το ξαναπώ. Αγάπα τον εχθρό σου. Γίνεται; Το πολύ να μπορείς να τον συγχωρήσεις. Αλλά να τον αγαπήσεις; Και τι γίνεται με τους εχθρούς της ανθρωπότητας; Μπορείς ν'αγαπήσεις τους δαιμονισμένους Χίτλερ, Στάλιν και Πούτιν που τόσο κακό έχουν σκορπίσει γύρω τους;

Δεν ξέρω πόσο συνειδητά αγαπάνε τον εχθρό τους οι αληθινοί Χριστιανοί. Δεν ξέρω σε τι βάθη της ανθρώπινης συγχώρεσης έχουν καταφέρει να φτάσουν και πόση πληρότητα τους προσφέρει αυτό.

Δεν είμαι Ντοστογιέφσκη, το μυαλό και η ψυχή μου δεν έχουν τέτοιες δυνατότητες. Δεν είμαι η πιο σχετική με τα θρησκευτικά. Αλλά σαν άνθρωπο με απασχολεί αυτή η παραίνεση που είπε ο Χριστός στα πλήθη που τον άκουγαν. Τι κατάλαβαν τότε εκείνοι; Τι καταλαβαίνουμε τώρα εμείς; Γίνεται ν'αγαπήσουμε τον εχθρό μας και να ευχηθούμε το καλό του;

Μέσα μου, σαν άνθρωπος αδύναμος, σαν άνθρωπος που ενοχλείται από την αδικία, το βλέπω ακατόρθωτο. Μπορεί κανείς να πει σε μια στιγμή μεγαλωσύνης για τον άλλο "αχ τον κακομοίρη είναι αξιοθρήνητος με την τόση κακία του" αλλά να φτάσει σε σημείο να τον αγαπήσει κιόλας; Αποκλείεται.

Κι όμως πάλι κάτι με τρώει. Για να μας προτρέπει να το  κάνουμε, ξέρει ο Χριστός ότι μπορούμε.

Ο Σταυρός του Χριστού είναι οι πίκρες του ανθρώπου. Πάνω σ'αυτό το ξύλο είναι αρρώστιες, νοσοκομεία, χωρισμοί, ξενητειές, καυγάδες, θάνατοι. Κι όμως οι άνθρωποι μένουμε προσκολλημένοι σε βρισιές, κατάρες, οργή, μίσος διχόνοια. Θα ήταν τόσο πιο χρήσιμο το ανθρώπινο είδος αν χρησιμοποιούσε πιο συχνά την αγάπη προς τον πλησίον, την κατανόηση, την συμπόνοια. Εύκολο στα λόγια, δύσκολο στην πράξη.

Αλλά αν το πετύχουμε, αν μπορέσουμε ν'αγαπήσουμε τον εχθρό μας, θα γίνουμε πλούσιοι. Πλούσιοι με την έννοια ότι θα αγαπάμε πολλούς ανθρώπους. Οι πιο πλούσιοι δεν είναι αυτοί με τα πολλά λεφτά, αλλά όσοι προσεύχονται για το καλό όλου του κόσμου. Αυτός είναι ο μεγαλύτερος πλούτος, να τους αγκαλιάζεις όλους με την σκέψη σου και να μη μισείς κανέναν.

Κείμενο: Λητώ Σεϊζάνη  05.02.21-21.03.22