Όταν επισκέπτομαι μία Χριστιανική Ορθόδοξη εκκλησία, ασυνείδητα, το κεφάλι μου στρέφεται πάντοτε προς τα πάνω. Ο τρούλος, αναπόσπαστο κομμάτι της Βυζαντινής αρχιτεκτονικής, συμβολίζει την ένωση του ουρανού με τη γη.

Ξεπερνώντας την αρχιτεκτονική φιλοσοφία, μου προκαλούσε μία αίσθηση εσωτερικής ικανοποίησης η άμεση, οπτική μου επαφή με τον Χριστό Παντοκράτορα, ο οποίος βρίσκεται πάντοτε άνωθεν. Αυτή η οπτική επαφή, ενδυνάμωνε την εσωτερική μου βεβαιότητα ότι ο Θεός βρίσκεται ψηλά, παρακολουθεί τα πάντα και οτιδήποτε διαδραματίζεται δεν ξεφεύγει του πανταχού παρόντος βλέμματός Του.

Ο Χριστός, ζωγραφισμένος άλλοτε με πιο απόμακρο, άλλοτε με πιο πράο και γλυκό βλέμμα, ενισχύει τη συναισθηματική βεβαιότητα του πιστού ότι Εκείνος υπάρχει. Ακόμα και όταν σε μία δύσκολη στιγμή σιωπά, με μία αφωνία, μια απουσία που θα μπορούσε από ορισμένους να μεταφραστεί ως αδιαφορία.

Γύρω από τη μορφή Του, ζωγραφισμένες μορφές της Παλαιάς Διαθήκης, οι Προφήτες που με το θείο χάρισμά τους είχαν προβλέψει τον ερχομό του Ίδιου πριν Εκείνος ενσαρκωθεί την ιδανική στιγμή που είχε αποφασίσει για το σχέδιό Του.

Στα διαδοχικά παράθυρα του τρούλου βρίσκουμε αποτυπωμένες οι μορφές των τεσσάρων Ευαγγελιστών, οι οποίοι κατέγραψαν τα σημαντικότερα γεγονότα της ζωής και της διδασκαλίας Του, συμβολίζοντας ότι η Παλαιά και η Καινή Διαθήκη παρά τις διαφορές στις ηθικές τοποθετήσεις, αναφέρονται στον ίδιο Θεό, απλώς τοποθετούνται σε διαφορετικές χρονικές περιόδους.

Ο τρούλος δεν είναι μόνο μία αρχιτεκτονική υψηλής αισθητικής αξίας. Τοποθετώντας στο κέντρο του υψηλότερου σημείου τον Χριστό, συμπυκνώνεις το νόημα της Χριστιανικής Πίστης: όχι μόνο την ασύγκριτη ανωτερότητα της Καινής Διαθήκης έναντι της Παλαιάς, η οποία με την εμφάνιση του Ιησού ολοκληρώνεται, αλλά και τη Χριστιανική θεώρηση του Θεού ως Παντογνώστη, Παντοδύναμου και κέντρου της ανθρωπότητας και ιστορίας.

Ναι, σηκώνοντας το βλέμμα Τον παρατηρείς να σε κοιτάζει, να σε αποκρυπτογραφεί, να σε παρατηρεί εσωτερικά καλύτερα και από ακτινογραφία βγαλμένη από ακτίνες τελευταίας τεχνολογίας. Είναι ένας παρατηρητής που φαντάζει αόρατος, αλλά γνωρίζει τα πάντα, κατέχει όλη τη δύναμη, μπορεί με μία του λέξη να αλλάξει τον ρου της ιστορίας.

Ο τρούλος είναι το ωραιότερο μέρος μίας εκκλησίας, κατά τη γνώμη μου. Ο Ιησούς ως κέντρο των πάντων, ως αόρατος πρωταγωνιστής της πορείας της ανθρωπότητας, απεικονίζεται ως Άρχων του κόσμου.

Κείμενο: Μαρία Σκαμπαρδώνη