Πρωταπριλιάτικα έθιμα με αθώα ή και λίγο πιο χοντροκομμένα πειράγματα και η ιστορία τους!
"Οχι, δεν είναι πρωταπριλιάτικο αστείο, έχεις ένα ψαράκι κρεμασμένο στη πλάτη σου” μου λέει ο συνάδελφος και όταν γυρνά, στην δική του πλάτη βλέπω όχι ένα αλλά δυο χάρτινα ψαράκια όπου με αδέξια, παιδικά γράμματα διάβαζες : Poisson d‘Avril.
Αυτή η πρώτη μου επαφή με το γαλλικό έθιμο κατέληξε σε φιάσκο γιατί, στον Διευθυντή που οδηγήσαμε τους μικρούς γάλλους μαθητές για να τιμωρηθούν, το θέμα γι αυτούς μεν έληξε με ένα μικρό πατ-πατ στον ώμο, εμείς όμως χρειάστηκε να υποστούμε εκ των υστέρων και ένα και δυο λογύδρια από τον ευρυμαθή και λαλίστατο Διευθυντή. Έτσι μάθαμε ότι :
Την 1η Απριλίου την γιόρταζαν ανέκαθεν οι Γάλλοι, γιατί πριν τον 16ο αιώνα ήταν η πρωτοχρονιά τους. 'Οταν ορίστηκε ως αρχή του χρόνου η 1η Ιανουαρίου επί Καρόλου IX το 1564, συνεχίστηκε ο εορτασμός της από αυτούς που την είχαν ακόμη για Πρωτοχρονιά λόγω εμμονής ή άγνοιας, καθ΄ότι όπως είναι εύκολα αντιληπτό η διάδοση της πληροφορίας εκείνες τις εποχές είχε μια “μικρή χρονική καθυστέρηση”. Την γιορτάζανε όμως, με άλλο τρόπο και οι πληροφορημένοι, αυτοί δηλαδή που είχαν αλλάξει χρόνο την 1η Ιανουαρίου, κοροϊδεύοντας τους άλλους ως απληροφόρητους, γραφικούς και τρελλούς!
"Και το ψάρι πού κολλάει ;" τολμήσαμε να ψελλίσουμε οι αδαείς και δώσαμε την αφορμή στον κ. Διευθυντή να μας βγάλει άλλο ένα “λογύδριο” περί του ρόλου της θρησκείας και της εμπλοκής της στις παραδοσιακές γιορτές. Στον Χριστιανισμό η βρώση του ψαριού συνοδεύει τις μεγάλες γιορτές που πέφτουν στη διάρκεια ή στο τέλος των μεγάλων νηστειών όπου και συνήθως πέφτει η πρωταπριλιά. Ετσι, ένα από τα “δώρα” ήταν ψάρια που στέλνανε πεσκέσι στους απλοϊκούς, γραφικούς “τρελλούς” που γιόρταζαν απριλιάτικα την Πρωτοχρονιά τους.
Μας μίλησε επίσης (τρίτο λογύδριο!) για την άλλη εκδοχή που επικρατεί σε διάφορες χώρες κατά την οποία η 1η Απριλίου σηματοδοτεί την έναρξη της εποχής του ψαρέματος, και ως γνωστόν οι ψαράδες αποτελούν διαχρονικά αντικείμενο πειραγμάτων για την ανακρίβεια των περιγραφών τους. Ας σημειωθεί ότι τα πρώτα ψαράκια δεν ήταν ζωγραφιστά σε χαρτί, πάνινα ή ξύλινα αλλά φρέσκα, ολόφρεσκα ψάρια που η δυνατή μυρωδιά τους έκανε τον “τρελλό” να αναρωτιέται τί μυρίζει πίσω από την πλάτη του!
Η δικιά μας πρωταπριλιά θυμίζει πιο πολύ τον τρόπο που οι αγγλοσάξονες γιορτάζουν την ημέρα. Το πρωινό της πρώτης Απριλίου μπορείς να πεις μια ψεύτικη πληροφορία, και όταν καταφέρεις να ξεγελάσεις τον άλλο αναφωνείς “ Πρωταπριλιά, σου την έσκασα!”ή επί το αγγλικότερον Happy April Fool's Day!
Κείμενο : Μαριάννα Καραβασίλη
Πρώτη δημοσίευση : www.peopleandideas.gr