Ο Γιάννης Σκαρίμπας για τον Καραγκιόζη

Ο Γιάννης Σκαρίμπας για τον Καραγκιόζη

Ο Γιάννης Σκαρίμπας (1893-1984) λογοτεχνικά ανήκει στην Γενιά του ’30 με μια εκτενή και πολυσχιδή εργογραφία που αγκάλιασε όλα τα είδη του γραπτού λόγου. Ανατρεπτικός όχι μόνο στον τρόπο σκέψης αλλά και στην χρήση της γλώσσας της οποίας καταπατούσε τους κανόνες σύνταξης, φιλοπαίγμων, γνώστης της παγκόσμιας λογοτεχνίας αλλά και με τον δικό του τρόπο «υπερ-ρεαλιστικά» Έλλην, έγραψε και δυο έργα για το Θέατρο Σκιών το οποίο υπεραγαπούσε.

Στα δυο αυτά έργα του- Ὁ Καραγκιόζης λαθρέμπορος και Ὁ Καραγκιόζης Γαβγαβγόπουλος- ο Σκαρίμπας δεν έγραψε μόνο το κείμενο αλλά έφτιαξε με περίσσια τέχνη και ευτελή υλικά όλες τις φιγούρες και βέβαια έκανε και τον Καραγκιοζοπαίχτη κρυμμένος πίσω από τον μπερντέ!

Το 1971, στην φιλόξενη αίθουσα του Κέντρου Πειραματικού Κινηματογράφου στην Αθήνα, ο Γιάννης Σκαρίμπας αν και σε προχωρημένη ηλικία, έδωσε μια παράσταση του «δικού του» Καραγκιόζη. Στο προλογικό σημείωμα ο Σκαρίμπας με το δικό του ύφος και την «σκαρίμπεια» χρήση της ελληνικής γλώσσας καταθέτει την αγάπη του για τον Καραγκιόζη :

Γιάννης Σκαρίμπας για τον Καραγκιόζη- φωτ.@Μαριάννα Καραβασίλη

 

"Ο Καραγκιόζης : Πρέπει νάναι πολύ πονεμένος κανείς και πολλά να-μην- είδεν άστεα, για να πολύ τον αγαπήσει. Το «δακρυόεν γελάν» των αρχαίων μας πουθενά αλλού- όσο σ’αυτόν- δεν έμεινεν έτσι «τσακωτό» όπως στο μάρμαρο, τα Φειδιακά γλυπτά του Παρθενώνα. Ο Νασρεδίν Χότζας, ο Μπερτόλδος , ο Μπέρναντ Σω, ο Όσκαρ Ουάιλντ, ο Μολιέρος, και ας πω και λιγόντι, ο Μυγχάουζεν, μόνον /…αν, παπουτσιών είχε κι αυτός αξιωθεί/ να του έλυναν τους ιμάντες θάσαν άξιοι.

Δεν είναι η φιλοσοφία η νεκρή/ σαν η χαριτωμένη εκείνη – ψόφια- φοράδα του Ρολάνδο/ δεν είναι του ηλίθιου κυκλόστομου το γέλιο. Είναι η Ρωμηοσύνη, όπως την λάξευσαν οι τέσσαρες πολιτισμοί της στους αιώνες. Είναι η «συνισταμένη» του κοινού νου, δηλαδή η, των πολλών μεγαλοφυΐα. Κι έρχεται ντρίτα απ’τα Μυστήρια : τα Διονύσια, τα Ορφικά, τα Ελευσίνια, καθώς ο άνθρωπος έρχεται ντρίτα από τη μόδα./ «Ντεμοντέ» είναι μόνο οι νεκροί…/. Ενώ και η καρδιά του έθνους,  δεν χτυπάει  στα νάιτ κλαμπ ή στα σαλονιακά  «κουκουβαγεία» της Αθήνας.

Οι εργάτες του, ομολογητές του και προσήλυτοι/ ο Μιχόπουλος, ο Χαρίδημος και συναπαξάπαντες  οι Καραγκιοζοπαίχτες μας της «πάνας»/ μια «εφιππεία» λες απ’τ’όνειρο, είναι λες κι από τις «Χίλιες και μία νύχτα» - εδώ ερχόμενοι…

Ιδανικός εταίρος τους- εγώ ο ανάξιος- τους σφίγγω με συγκίνηση το χέρι…"

Κείμενο: Μαριάννα Καραβασίλη

 

Σ.Σ Η φωτογραφία εξωφύλλου είναι από εδώ


Εκτύπωση   Email