Το Βασιλικό Μίλι (Royal Mile) στη γοητευτική πρωτεύουσα της Σκωτίας, το Εδιμβούργο (Edinburgh), αποτελεί τη διαδρομή απόστασης ενός μιλίου που συνδέει δύο σημαντικά μνημεία για την ιστορία του Ηνωμένου Βασιλείου, το Κάστρο του Εδιμβούργου (Edinburgh Castle) και το Βασιλικό Παλάτι Xόλυρουντ (Holyroodhouse Palace).
Είναι σήμερα ο δημοφιλέστερος και πιο πολυσύχναστος από τουρίστες δρόμος της πόλης, ενώ κάθε Αύγουστο φιλοξενεί το μεγαλύτερο ετήσιο φεστιβάλ τέχνης και πολιτισμού στον κόσμο (Εdinburgh Fringe). Στο διάβα του, θα απολαύσετε πλήθος γοτθικών και μεσαιωνικών μνημείων και κτιρίων και θα συναντήσετε μουσεία, ξενοδοχεία, εστιατόρια, pubs καθώς και καταστήματα με τοπικά είδη.
To Εδιμβούργο, που αποκαλείται και "Aθήνα του Βορρά" ως κέντρο διαφωτισμού και πολιτισμού, στο video clip αγαπημένου ελληνικού τραγουδιού ("Θέλω να σε δω...") έμοιαζε μαγευτικό…. προκαλώντας σχεδόν απωθημένο!!! Επομένως, με υψηλές προσδοκίες, φθάσαμε από το Λονδίνο ένα ανοιξιάτικο βράδυ εν μέσω καταιγίδας στο αεροδρόμιο του Εδιμβούργου. Η επόμενη, πρώτη ουσιαστικά μέρα του ταξιδιού μας (με ευτυχώς καλύτερο καιρό) ήταν αφιερωμένη στο Βασιλικό Μίλι που οριοθετεί γύρω του την Παλαιά πόλη του Εδιμβούργου και αποτελεί την καρδιά της.
Αποφασίσαμε να ξεκινήσουμε το οδοιπορικό μας από το υψηλότερο σημείο του Μιλίου, το Κάστρο του Εδιμβούργου. Στέκεται επιβλητικό στην κορυφή λόφου ηφαιστειογενών βράχων, αποτελώντας σήμερα το σημαντικότερο και πιο τουριστικό μνημείο της Σκωτίας. Στην είσοδό του, μας "καλωσορίζουν" τα δύο μπρούτζινα αγάλματα των εθνικών ηρώων της, Bruce και Wallace (ο ήρωας της ταινίας "Braveheart").
Το κάστρο αποτελείται από ένα σύμπλεγμα κτιρίων, που το παλαιότερο χρονολογείται από τον 12ο αιώνα μ.Χ. Στα χρόνια του Μεσαίωνα, εκτός από οχυρό, λειτουργούσε και ως βασιλική κατοικία. Στη διάρκεια των αιώνων, μέρος του καταστράφηκε και ανακατασκευάστηκε.
Ξεκινώντας να περπατάμε μέσα στο κάστρο, ένας διάδρομος μας οδηγεί στην αυλή με τα κανόνια της εποχής του Ναπολέοντα. ΄Ηδη η γκρίζα υποβλητική ατμόσφαιρα, μας μεταφέρει στο παρελθόν… αν μάλιστα βρεθείτε μία η ώρα το μεσημέρι (εκτός Κυριακής), θα ακούσετε έναν πραγματικό κανονιοβολισμό (συνήθεια από το 1861)!!!
Eπισκεπτόμαστε ένα-ένα τα κτίρια και τα μνημεία του κάστρου με τους θησαυρούς τους… όλα είναι καλοδιατηρημένα και φροντισμένα! Κεντρικό σημείο στην κορυφή, αποτελεί η "Πλατεία του Στέμματος" (Crown Square) του 15ου αιώνα που περιβάλλει σημαντικά κτίρια και αξιοθέατα, όπως η Μεγάλη Αίθουσα (Great Hall), που φιλοξενεί πλούσια συλλογή από πανοπλίες και όπλα.
Στο Βασιλικό Παλάτι (Royal Palace) του 16ου αιώνα στο ανατολικό μέρος του Crown Square, μεταξύ άλλων, θα θαυμάσετε τα βασιλικά διαμερίσματα, τα κοσμήματα του στέμματος της Σκωτίας (Crown Jewels) και την πέτρα της ενθρόνισης των μοναρχών της (Stone of Destiny).
Στο κάστρο φιλοξενούνται επίσης το μουσείο των Φυλακών του Πολέμου (Prisons of War) και το Εθνικό Πολεμικό Μουσείο της Σκωτίας (National War Museum), με εκθέματα από πολέμους τεσσάρων αιώνων.
Πέραν όμως των κτιρίων και των εκθεμάτων, η θέα από τους χώρους του κάστρου τόσο της Παλαιάς, όσο και της Νέας Πόλης του Εδιμβούργου που αναπτύχθηκε από το 18ο αιώνα, μέχρι τη θάλασσα είναι πραγματικά εκπληκτική!!! Θα περίμενε κανείς ότι η μονότονη, γκρίζα εικόνα των κτιρίων της πόλης, σε συνδυασμό με τη συννεφιά που επικρατούσε, θα δημιουργούσε καταθλιπτική ατμόσφαιρα… κάθε άλλο όμως!!! Η πόλη αποπνέει απίστευτη γοητεία και σε προκαλεί να την ανακαλύψεις!!!
Εγκαταλείποντας το κάστρο, βρισκόμαστε στο πρώτο από τα τέσσερα τμήματα στα οποία χωρίζεται το Βασιλικό Μίλι, το Castlehill. Στο δεξί μας χέρι, συναντάμε το κεραμιδί κτίριο του Scotch Whiskey Experience. Είναι το σωστό μέρος για να ζήσετε μια ολοκληρωμένη εμπειρία με τον εθνικό θησαυρό της Σκωτίας, το ουίσκι! Θα διασκεδάσετε σε μια διαδραστική περιήγηση μέσα σε βαρέλι για τα 300 χρόνια ιστορίας του, θα μάθετε τις τεχνικές παρασκευής του, θα δείτε τη μεγαλύτερη συλλογή ουίσκι στον κόσμο με περίπου 3.500 διαφορετικά μπουκάλια και βέβαια θα γευτείτε σπάνιες ποικιλίες και θα κάνετε τις αγορές σας.
Περπατώντας στο πλακόστρωτο του Βασιλικού Μιλίου, φθάνουμε στο δεύτερο τμήμα του, την Lawnmarket και συναντάμε το Aνώτατο Ποινικό Δικαστήριο (High Court of Justiciary), ενώ από την Bank Street που συνδέει την Παλαιά με τη Νέα Πόλη, διακρίνουμε μέρος του εντυπωσιακού μπαρόκ κτιρίου της Τράπεζας της Σκωτίας (Bank of Scotland).
Καιρός να ξεκουραστούμε, να φάμε και να πάρουμε δυνάμεις για τη συνέχεια! Επιλέξαμε μια όμορφη pub στο Royal Mile και αφού τα παραδοσιακά σκωτσέζικα πιάτα όπως το Haggis (με κιμά από εντόσθια προβάτου) και τα Scotch Eggs (βραστά αυγά τυλιγμένα σε κρέας λουκάνικου) δεν ήταν καθόλου του γούστου μας, καταλήξαμε στο ασφαλές Βρετανικό Fish and Chips.
Παντού, η συναναστροφή μας με τους Σκωτσέζους, μια ευχάριστη έκπληξη… ανοικτόκαρδοι, ευγενικοί και φιλικοί με τους επισκέπτες!!!
Συνεχίζουμε την περιήγησή μας, με το χαρακτηριστικό σκωτσέζικο ήχο της γκάιντας από τους πλανόδιους μουσικούς να δίνει το ρυθμό της πόλης και φθάνουμε στη High Street (τρίτο τμήμα του Royal Mile). Το Βασιλικό Μίλι, όπου κάποτε διάβαιναν βασιλιάδες, σήμερα είναι, στο μεγαλύτερο μέρος του, δρόμος ήπιας κυκλοφορίας κι επομένως το απολαμβάνουμε περπατώντας σχεδόν ανενόχλητοι από οχήματα.
Πρώτα συναντάμε την Πλατεία του Κοινοβουλίου (Parliament Square) που περιβάλλεται από επιβλητικά δημόσια κτίρια και βέβαια από τον εντυπωσιακό, γοτθικού ρυθμού, Καθεδρικό Ναό του Εδιμβούργου (St Gile΄s Cathedral) του 14ου αιώνα, με το χαρακτηριστικό καμπαναριό σε σχήμα βασιλικού στέμματος.
Συνεχίζοντας, θαυμάζουμε αγάλματα επιφανών Σκωτσέζων και άλλων (όπως του Μεγάλου Αλεξάνδρου!!!), μεσαιωνικά κτίρια, που σήμερα χρησιμοποιούνται ως μουσεία, λαϊκές αγορές, χώροι φιλοξενίας, εστίασης, αλλά και καταστήματα… ώρα λοιπόν για σκωτσέζικο shopping therapy!!! Στα μαγαζιά της πόλης, επικρατεί βέβαια το καρό… εξαιρετικής ποιότητας κασμιρένια και μάλλινα σκωτσέζικα κιλτ, γυναικείες φούστες, καπέλα, κασκόλ, αλλά και ομπρέλλες, τσάντες, βαλίτσες…. ενώ ειδικά στα μαγαζιά με τα σουβενίρ, θα βρείτε κάθε είδους αναμνηστικά με πρωταγωνίστρια τη Nessie, το γνωστό τέρας της Λίμνης Loch Ness των Σκωτσέζικων Highlands!!!
H Παλαιά Πόλη έχει πολλές ιστορίες να μας "διηγηθεί" από την πορεία της στη διάρκεια των αιώνων… κάποιες από αυτές μάλιστα, σκοτεινές. Κατά το 17ο-18ο αιώνα, στη διάρκεια της Βιομηχανικής Επανάστασης, η πόλη υπέφερε από τη ρύπανση των καπνοδόχων των εργοστασίων, με τους φτωχούς κατοίκους της, κυριολεκτικά να στοιβάζονται μέσα στο σκοτάδι, κάτω από άθλιες συνθήκες διαβίωσης, στους χαμηλούς ορόφους μεσαιωνικών πολυκατοικιών.
Τα πολυόροφα κτίρια, ακόμα και δέκα ορόφων, συνδέονταν μεταξύ τους με δεκάδες στενά περάσματα (Closes), υπέργεια, αλλά και υπόγεια! Μάλιστα, οι τολμηροί μπορείτε να οδηγηθείτε από το υπόγειο Mary King΄s Close και να ξεναγηθείτε στη σκοτεινή και παγερή υπόγεια "στοιχειωμένη πόλη με τα φαντάσματα", όπου μέσω ρεαλιστικών αναπαραστάσεων, θα ζωντανέψουν μπροστά σας ιστορίες μυστηρίου και ανθρώπινα δράματα. Λέγεται ότι τον 17ο αιώνα χιλιάδες εξαθλιωμένοι κάτοικοι θάφτηκαν ζωντανοί για να γλιτώσει η πόλη από τις επιδημίες.
Επιστρέφοντας στο φως, από τα πιο καλαίσθητα κτίρια στη High Street είναι το σπίτι (σήμερα μουσείο) του θρησκευτικού μεταρρυθμιστή John Knox.
Φθάνουμε στο τέταρτο και τελευταίο τμήμα του Βασιλικού Μιλίου, το Canongate και αντικρύζουμε το κτίριο του πρώην διοικητηρίου και νυν μουσείου, Canongate Toolbooth με το χαρακτηριστικό ρολόι και μέσα στις ανθισμένες κερασιές, το ναό Canongate (Canongate Kirk) με το κοιμητήριό του (Canongate Kirkyard), γνωστό για τους διάσημους "μόνιμους κατοίκους" του (όπως ο οικονομολόγος Adam Smith).
Στο νοτιότερο τμήμα του Μιλίου, λίγο πριν φθάσουμε στο Παλάτι, μας ξαφνιάζει η αρχιτεκτονική του κτιρίου του Κοινοβουλίου της Σκωτίας, που λειτούργησε για πρώτη φορά το 2004. Οι Σκωτσέζοι επέλεξαν Καταλανό αρχιτέκτονα, οπότε το αποτέλεσμα δε θα μπορούσε να είναι συμβατικό!!!
Καταλήγουμε στο κατώτερο σημείο του Royal Mile, στο Παλάτι Holyroodhouse, που τον 11ο αιώνα λειτουργούσε ως μοναστήρι και σήμερα αποτελεί την επίσημη κατοικία της Βασίλισσας στη Σκωτία. Μπορείτε να επισκεφθείτε τα μεγαλοπρεπή Bασιλικά Διαμερίσματα (State Apartments) και την Πινακοθήκη της Βασίλισσας (Queen΄s Gallery).
Δίπλα στο παλάτι, έχετε την ευκαιρία να θαυμάσετε το εντυπωσιακό μισογκρεμισμένο Αββαείο (Holyrood Abbey) και τους φροντισμένους βασιλικούς κήπους και να επισκεφθείτε το κατάστημα του παλατιού.
Στο πλάι του πάρκου του Holyrood, προβάλλει μπροστά μας ο ηφαιστειογενής λόφος Arthur΄s Seat, ύψους 251 μέτρων, αγαπημένος προορισμός των κατοίκων της πόλης για περπάτημα και πικνίκ, ειδικά τις Κυριακές και τις αργίες.
Τέλος της περιπλάνησής μας στο Royal Mile… τελικά το Εδιμβούργο φαίνεται να ανταποκρίνεται και με το παραπάνω στις υψηλές προσδοκίες μας! Το ελκυστικό μίγμα της επιβλητικής αρχιτεκτονικής, της μουντάδας των χρωμάτων, αλλά και του καιρού και της μυστηριακής αύρας, δημιουργεί μια πρωτόγνωρη, μοναδική ατμόσφαιρα στην πόλη!!!
Το υπέροχο Εδιμβούργο έχει κι άλλα μυστικά να μας αποκαλύψει…
Κείμενo–Φωτογραφίες: Ρούλη Μπαλοπούλου