Η ταφή του κόμητος Οργκάθ

Η ταφή του κόμητος Οργκάθ

Αυτό το μεγαλειώδες έργο που ζωγράφισε ο Ελ Γκρέκο κατόπιν παραγγελίας του Andrés Núñez, εφημερίου της εκκλησίας Σάντο Τομέ για το παρεκκλήσιο της Παρθένου, το δημιούργησε ο ζωγράφος μεταξύ των ετών 1586-1588.

Σήμερα εκτίθεται χωριστά από τα υπόλοιπα έργα του που τα βλέπει κανείς στο Μουσείο Ελ Γκρέκο στο Τολέδο.

Ο εκστατικός επισκέπτης έχει ήδη πληροφορηθεί ότι πρόκειται για έναν από τους πιο σημαντικούς πίνακες που έφτιαξε ποτέ ο Δομήνικος Θεοτοκόπουλος, γι’αυτό στέκεται με θαυμασμό μπροστά του, προσπαθώντας ν’ανακαλύψει κάτι που οι ιστορικοί της τέχνης δεν έχουν ήδη αναλύσει.

Πέρα από το μέγεθος του έργου και από το θέμα του που προκαλούν ούτως ή άλλως δέος, εδώ υπάρχουν και οι λεπτομέρειες. Τα πρόσωπα, για παράδειγμα. Ο ίδιος ο Ελ Γκρέκο έχει φροντίσει να τοποθετήσει τον εαυτό του μέσα στον πίνακα –βρίσκεται στην ομάδα των ανδρών που βλέπει κανείς κάτω αριστερά και είναι ο μόνος που κοιτάζει τον θεατή στα μάτια. Όλοι οι υπόλοιποι έχουν το βλέμμα τους στραμμένο κάπου αλλού, άλλος δεξιά, άλλος αριστερά, άλλος επάνω και άλλος κάτω.

Ο αποθανών Κόμης Οργκάθ μέγας φιλάνθρωπος του 14ου αιώνος, οδεύει προς τους ουρανούς όπου τον αναμένουν η Παναγία και ο Χριστός για να τον υποδεχτούν με όλη την στοργή που του αξίζει. Ο θρύλος λέει ότι την ημέρα της ταφής του δυο Άγιοι, ο Άγιος Αυγουστίνος και ο Άγιος Στέφανος, κατέβηκαν στην γη για να τον θάψουν με τα χέρια τους μπροστά στο πλήθος που παρακολουθούσε κατάπληκτο.

Αλλά ποιοί άλλοι είναι παρόντες σ’αυτή την τόσο σημαντική στιγμή; Μεταξύ των θνητών διάφοροι μοναχοί, ο ιερέας Αντρές Νούνιεζ που έκανε την ανάθεση του έργου, ο ανθρωπιστής, νομικός και θεολόγος Didacus Covarruvias της Σχολής της Σαλαμάνκας και άλλοι. Αφήνοντας τα επίγεια, συναντάμε επίσης τον Ιωάννη τον Βαπτιστή, τους Αποστόλους Πέτρο και Παύλο, τον Φίλιππο, τον Θωμά, την Μαρία την Μαγδαληνή, τον Λάζαρο, έναν Άγγελο και από την Παλαιά Διαθήκη τον Βασιλέα Δαυίδ με την άρπα του, τον Νώε με μια μικρή Κιβωτό και τον Μωϋσή. Όλοι έχουν συναχθεί για να δεχτούν την ψυχή του Οργκάθ, του οποίου το σώμα κρατούν στα χέρια τους ο Άγιος Στέφανος με τον Άγιο Αυγουστίνο.

Έχουμε εδώ μια σύνδεση του κόσμου των θνητών μ’εκείνον του Θεού.

Στην Σύρο υπάρχει μια μικρή εικόνα η οποία θυμίζει στο θέμα και στο ύφος αυτόν τον πολύ μεγάλο πίνακα. Ο Ελ Γκρέκο, που το έργο του τιμάται πάντα στην Ισπανία με διάφορες εκθέσεις και εκδηλώσεις, φιλοτέχνησε κυρίως θρησκευτικά έργα, πολλά εκ των οποίων βρίσκονται σε διάφορα μουσεία ανά την υφήλιο. Αλλά και στην Κρήτη, την Βενετία και την Αθήνα γίνονται εκθέσεις για τον μεγάλο καλλιτέχνη.

Πριν γίνει Ελ Γκρέκο στην Ισπανία, ήταν εδώ στην Ελλάδα Δομήνικος Θεοτοκόπουλος ο Κρης.

Κείμενο: Λητώ Σεϊζάνη


Εκτύπωση   Email