Yma Sumac, Cathy Berberian, Diamanda Galás.Τρεις τραγουδίστριες-μύθοι για τις ξεχωριστές φωνητικές τους δυνατότητες!
«Παιδί μου, πιάσε το μια οκτάβα χαμηλότερα. Τσιρίζεις!» Αν δεν το έχουν πει σε σας το πιο πιθανό είναι να έχετε ακούσει να το λένε σε κάποιο παιδάκι στην τάξη, τότε, που αγωνιζόμασταν για μια θέση στη χορωδία. Τότε, που σε μια απέλπιδα προσπάθεια να δείξουμε στην κυρία- γιατί παραδόξως όλο κυρίες ήταν της Ωδικής- ξετυλίγαμε την γκάμα των φωνητικών δυνατοτήτων μας.
Η ανθρώπινη φωνή κινείται στον μέσο άνθρωπο σε δυόμιση οκτάβες, όπου οκτάβα είναι η απόσταση ενός φθόγγου έως τον επόμενο ίδιο φθόγγο, ψηλότερα ή χαμηλότερα (π.χ από το ντο στο επόμενο ντο).΄Όμως, οι συγκεκριμένες κυρίες, των οποίων τα μικρά ονόματα σας αναφέραμε στον τίτλο, είχαν φωνητικές δυνατότητες που ξεπερνούσαν αυτές των μέσων ανθρώπων.
΄Ιμα Σουμάκ (1922-2008) Διάσημη τραγουδίστρια, το αηδόνι των 'Ανδεων, η επονομαζόμενη και «Κόρη του 'Ηλιου». Γεννημένη στο Περού σαν Zoila Augusta Emperatriz Chávarri del Castillo, μακρινή απόγονος του τελευταίου αυτοκράτορα των 'Ινκας, ήταν μια εξωτική παρουσία με απίστευτες φωνητικές ικανότητες - έκταση φωνής που κάλυπτε πάνω από τέσσερις οκτάβες, από βαρύτονο έως σοπράνο! Ξεκίνησε την καριέρα της το 1942 στην Αργεντινή, αρχικά με παραδοσιακά τραγούδια των 'Ινκας και μετέπειτα στην Αμερική όπου με διευρυμένο ρεπερτόριο απέκτησε φήμη και διεθνή αναγνώριση, ιδιαίτερα μετά την ευρωπαϊκή τουρνέ που έκανε στην δεκαετία του '60. Τα άλμπουμ που ηχογράφησε με την Capitol την δεκαετία του ’50 έχουν παραμείνει κλασσικά. Για πολλά χρόνια το όνομά της ήταν συνώνυμο των ανθρώπων με ιδιαίτερες φωνητικές δυνατότητες.
Cathy Berberian (1925-1983) Η Catherine Anahid Berberian, μέτζο σοπράνο αλλά και συνθέτις, ξεχωριστή παρουσία στο χώρο της σύγχρονης μουσικής για μια 25ετία, γεννήθηκε από Αρμένιους γονείς στην Αμερική όπου και έζησε τα παιδικά της χρόνια. Οι σπουδές της την έφεραν στην Ιταλία όπου εγκαταστάθηκε μέχρι τον θάνατό της. Η φωνή της κάλυπτε άνετα τρεις οκτάβες- όπως σημείωνε ένας μουσικοκριτικός « Μπορούσε να τραγουδήσει τόσο τον Τριστάνο όσο και την Ιζόλδη»-. Οι ιδιαίτερες φωνητικές ικανότητες, η εκκεντρική παρουσία της στη σκηνή με τις ανορθόδοξες ερμηνείες της αλλά και η επιλογή του «ψαγμένου» ρεπερτορίου της από Μοντεβέρντι, Νταρίους Μιλό, Σοστακόβιτς έως Μπήτλς της χάρισαν μια λαμπρή καριέρα πλούσια σε δισκογραφία και πλήθος ρεσιτάλ.
Diamanda Galás Γεννημένη το 1955 στην Αμερική από ΄Ελληνες γονείς ποντιακής καταγωγής είναι μια ξεχωριστή παρουσία στο χώρο της πρωτοποριακής μουσικής. Σοπράνο με έκταση φωνής που αγγίζει τις τρεισίμιση οκτάβες, συνθέτις, περφόρμερ με έντονα γκόθικ στοιχεία, έχει επικεντρώσει το έργο της παλαιότερα στον αγώνα κατά του AIDS (μετά την απώλεια του αδελφού της) και μετέπειτα κατά των γενοκτονιών και της, με κάθε λόγο, απώλεια της ανθρώπινης αξιοπρέπειας. Το πένθος, η απόγνωση, η αδικία, η απογοήτευση και ο εξευτελισμός είναι τα θέματα που διατρέχουν τις συνθέσεις της η δε ερμηνεία της, μια συνεχής εναλλαγή τραγουδιού και ουρλιαχτών, ηλεκτρίζει.
Diamanda Galas' 3 and a half octave range example
Πρώτη δημοσίευση: www.peopleandideas.gr
Κείμενο: Μαριάννα Καραβασίλη