Αυτό το κομμάτι της ανδρικής γκαρνταρόμπας, με το οποίο περνούσαν χειμώνες και χειμώνες οι άνθρωποι φορώντας το, έχει εμπνεύσει πολλούς συνθέτες.
Στη σημερινή γκαρνταρόμπα του μέσου ανθρώπου είναι πολύ πιθανό να μην υπάρχει ούτε ένα παλτό. Οι ενδυματολογικές συνήθειες έχουν αλλάξει, τα φούτερ για τους νεότερους και τα μπουφάν για όλες τις ηλικίες, έχουν εξοβελίσει το παραδοσιακό παλτό από τις ντουλάπες. Στις παλαιότερες εποχές όμως το παλτό ήταν αναπόσπαστο κομμάτι του χειμερινού ιματισμού, για τις γυναίκες μάλιστα δεν επαρκούσε ένα παλτό αλλά πολύ περισσότερα, ανάλογα με την οικονομική τους ευμάρεια.
Οι άνδρες, ενδυματολογικά πιο ολιγαρκείς, αρκούνταν συνήθως σε ένα μόνο παλτό. Μάλλινο ή τσόχινο, καλοραμμένο σε ακριβό ράφτη-sur mesure- για τους εύπορους, αγορασμένο έτοιμο για τον πολύ κόσμο και όνειρο άπιαστο για τους πένητες που όταν κατάφερναν να το αποκτήσουν ήταν συνήθως δεύτερο χέρι. Σε κάθε περίπτωση και με το μέτρο της κάθε κατηγορίας, η απόκτηση ενός παλτού ήταν μια ακριβή αγορά αλλά και μια αγορά που η απόσβεσή της κρατούσε χρόνια. Ίσως σε αυτό το λόγο πρέπει να αποδώσουμε την ιδιαίτερη σχέση που αναπτυσσόταν ανάμεσα στον ιδιοκτήτη και το παλτό του. Γιατί εδώ δεν έχουμε να κάνουμε με κάτι φετιχιστικό, αλλά με ένα συναισθηματικό δέσιμο με ένα συγκεκριμένο ρούχο.
Από την εποχή του ρεμπέτικου, στα χρόνια της μεταπολεμικής ανέχειας αλλά και ως τις μέρες μας, οι συνθέτες μας δεν έχουν μείνει ασυγκίνητοι από αυτή την ιδιότυπη σχέση. Μας έχουν παραδώσει μια σειρά τραγουδιών με θέμα το παλτό σε όλες τις εκφάνσεις του : μαύρο, καφέ, παλιό, τριμμένο, ανοιχτό, με κουμπιά ή χωρίς, μέχρι και για δυο παλτά συγχρόνως!
Άλκηστις Πρωτοψάλτη - Τα 2 παλτά Μουσική : Σταμάτης Κραουνάκης
Χρήστος Δάντης - Το Παλιό Μου Παλτό Μουσική : Λάκης Παπαδόπουλος
Γιώργος Νταλάρας – το παλτό Μουσική : Ηλίας Λιούγκος
Σωτηρία Μπέλλου-Στελλάκης Περπινιάδης-Το παλτό Μουσική : Γιώργος Μητσάκης
Στράτος Παγιουμτζής- Μπήκε ο χειμώνας Μουσική : Παναγιώτης Τούντας
Μπήκε ο χειμώνας κι ο κοσμάκης τα `χει χάσει
και παλτουδιά καινούργια πρέπει ν’ αγοράσει
μα το δικό μου κι αν επάλιωσε παλτό
φράγκο δε δίνω κι ούτε νοιάζομαι γι’ αυτό
Κι αν ο καθένας τουρτουρίζει από το κρύο
θα την περνώ στην αγκαλιά σου μεγαλείο
κι όταν το τζάκι μένει σπίτι μας σβηστό
θα με θερμαίνει το φιλί σου το ζεστό
Κι αν δεν ανάβουμε κουκλίτσα μου μαγκάλι
θα `μαι ζεστός μες στη δική σου την αγκάλη
το πιο θερμό καλοριφέρ ειν’ τα φιλιά
σαν θα κοιμόμαστε κουκλίτσα μου αγκαλιά
Κι έτσι δε θα `χουμε ανάγκη από φώτα
θα την περνάμε μια χαρά ζωή και κότα
και θα κοιμόμαστε κι οι δυο απ’ τις εννιά
να μη μας πιάνει ξεροβόρι ή παγωνιά
Κείμενο : Μαριάννα Καραβασίλη
Πρώτη παρουσίαση : People&Ideas