Δεκαπέντε ποιήματα και ποιητικά κείμενα από την αρχαιότητα μέχρι τις μέρες μας

 

1.Κηριοκλέπτης

του Θεοκρίτου

 

Τον κλέφτη έρωτα τσίμπησε κάποτε μια μέλισσα,

καθώς εκείνος έκλεβε μέλι απ'την κυψέλη.

Τα ακροδάχτυλά του όλα τα τρύπησε. Πόνεσε αυτός

και φύσαγε τα χέρια του, τα πόδια του χτυπούσε κι οδυρόταν

στην Αφροδίτη έδειχνε πού τον πονούσε

την μέλισσα κατηγορούσε, τόσο μικρή που ήταν

πως τέτοια τραύματα μεγάλα προκαλούσε.

Κι η μάνα του γελώντας, είπε: Τόσο μικρός είσαι κι εσύ

Όμως μπορείς

Τέτοιες πληγές να προκαλείς.

 

Από τα ειδύλλια του Θεοκρίτου, ΧΙΧ.Κηριοκλέπτης

 

Θεόκριτος (300-260 π.Χ.): Έλληνας ποιητής από τις Συρακούσες της Σικελίας, κύριος εκπρόσωπος της βουκολικής ποίησης.

 

2.Στον ουρανό χαθήκαν τα πουλιά

του Li Bai

 

Στον ουρανό χαθήκαν τα πουλιά

τα τελευταία νέφη στραγγιστήκαν μακριά.

Μαζί καθόμαστε, εγώ και το βουνό

μέχρι να απομείνει μόνο το βουνό.

 

Li Bai (701-762): Κινέζος ποιητής που έγραψε στίχους με τον παραδοσιακό τρόπο κατά την διάρκεια της δυναστείας των Tang.

 

3. Ποιά πράγματα κάνουν την καρδιά σου να χτυπάει δυνατά

της Sei Shonagon

 

Ένα σπουργίτι με τους νεοσσούς του. Το να περνάς από ένα μέρος όπου παίζουν μικρά παιδιά. Να ανάβεις πρώτα αρωματικά κεριά και ύστερα να πέφτεις μόνη για ύπνο. Να κοιτάζεσαι σε έναν κινέζικο καθρέφτη που είναι λίγο θολός. Να σταματάει η άμαξα κάποιου ευγενούς κυρίου και εκείνος να σου στέλνει μήνυμα. Να λούζεσαι, να μακιγιάρεσαι, να φοράς ρούχα αρωματισμένα. Ακόμα κι αν είσαι σε μέρος όπου κανένα ξεχωριστό πρόσωπο δεν πρόκειται να σε δει, νοιώθεις παρ'όλ'αυτά μια μεθυστική, ευχάριστη αίσθηση μέσα σου. Τα βράδια που περιμένεις κάποιον να΄ρθεί, ακούγεται μια ξαφνική βροχή και μια ριπή ανέμου που κάνουν την καρδιά σου να χτυπάει δυνατά.

Sei Shonagon (966-1017): κυρία της αυλής της Τεϊσι, συζύγου του αυτοκράτορα της Ιαπωνίας Ιτσιτζό.

 

4.Το λιμάνι

του Σαρλ Μπωντλαίρ

 

Το λιμάνι είναι ένα σημείο ανάπαυλας για όποια ψυχή έχει κουραστεί από τις μάχες της ζωής. Η ανοιχτωσύνη του ουρανού, των νεφών η κινούμενη αρχιτεκτονική, της θάλασσας οι εναλλασσόμενοι χρωματισμοί, των φάρων η λάμψη, είναι ένα πρίσμα θαυμάσιο, κατάλληλο για να τέρπεις τους οφθαλμούς σου χωρίς να πάψεις ποτέ να το κοιτάζεις. Τα λεπτά σχήματα των καραβιών με τις περίπλοκες αρματωσιές τους που η παλίρροια τις κάνει να ταλαντεύονται αρμονικά, χρησιμεύουν στο να κρατούν μες στην ψυχή την διάθεση για ρυθμό και ομορφιά. Και κυρίως υπάρχει κάποιου είδους μυστηριώδης, αριστοκρατική ηδονή από την πλευρά εκείνων που δεν έχουν πια καμμιά περιέργεια, καμμιά φιλοδοξία, εκείνων που κοιτάζουν από μια ταράτσα ή απ'τον μώλο όσους αναχωρούν, όσους φτάνουν, όσους έχουν ακόμα την δύναμη της θέλησης, της επιθυμίας να ταξιδέψουν και να γίνουν εσωτερικά πιο πλούσιοι.

Charles Beaudelaire (1821-1867): ένας από τους πιο γνωστούς Γάλλους ποιητές

 

5. Ελαφρύς πρέπει νά'ναι κανείς

του Hugo von Hofmannsthal

 

Eλαφρύς πρέπει νά'ναι κανείς

με καρδιά ελαφριά, με χέρια ελαφρά

ν'αποκτά, να παίρνει, ν'αποκτά, ν'αφήνει

 

Hugo von Hofmannsthal (1874-1929): Αυστριακός λογοτέχνης, εκπρόσωπος της γερμανόφωνης λογοτεχνίας του Fin de Siècle και του Βιεννέζικου Μοντερνισμού.

 

  

6. Στη γωνιά του δρόμου

του J.R.R. Tolkien

 

Στη γωνιά του δρόμου

ίσως περιμένει

ένα καινούριο μονοπάτι

ή μια πύλη κρυμμένη

 

J.R.R. Tolkien (1892-1973): Άγγλος συγγραφέας, γνωστός από το περίφημο The lord of the rings.

 

 

7. Και σύντομα νυχτώνει

του Salvatore Quasimodo

 

Στην καρδιά της γης όλοι είμαστε μόνοι

Μια αχτίδα ήλιου μας διαπερνά

Και σύντομα νυχτώνει

 

Salvatore Quasimodo (1901-1968): Ιταλός ποιητής που τιμήθηκε με το Νόμπελ λογοτεχνίας το 1959.

 

8. Το πιο ωραίο μου ποίημα

της Mascha Kaléko

 

Το πιο ωραίο μου ποίημα;

Δεν τό'γραψα εγώ

Απ'του βυθού ανέβηκε τα βάθη

Το αποσιώπησα

 

Mascha Kaléko (1907-1975): Ποιήτρια εβραϊκής καταγωγής που έγραψε στα γερμανικά.

 

 

9. Το δέρμα

του Gianni Rodari

 

Δέρμα λευκό σαν το κερί

Δέρμα μαύρο σαν το βράδυ

Σαν τον ήλιο δέρμα πορτοκαλί

Δέρμα κίτρινο σαν το λεμόνι

Χρώματα τόσα όσα και τα λουλούδια

Δεν μπορείς ν'αφήσεις κανένα απ'έξω

αν το ουράνιο τόξο να σχεδιάσεις θέλεις.

Όποιος μονάχα ένα χρώμα αγαπά

Πάντοτε θά'χει γκρίζα την καρδιά.

 

Gianni Rodari (1920-1980): Iταλός συγγραφέας και δημοσιογράφος, γνωστός κυρίως για τα παιδικά βιβλία που έγραψε.

 

10. Εσένα

του Erich Fried

 

11.Τι είναι αυτό

του Erich Fried

Erich Fried (1921-1988): Αυστριακός ποιητής που γεννήθηκε στην Βιέννη και πέθανε στην Γερμανία.

 

12. Το καταφύγιο της τίγρης

του Kurt Vonnegut

 

Η τίγρις πρέπει να κυνηγήσει, το πουλί πρέπει να πετάξει

Ο άνθρωπος ν' αναρωτηθεί "Γιατί, γιατί, γιατί;"

Η τίγρις πρέπει να κοιμηθεί, το πουλί να κατέβει στη γη

Ο άνθρωπος να πει στον εαυτό του πως την απάντηση έχει βρει

 

Kurt Vonnegut (1922-2007): Αμερικανός συγγραφέας, ο οποίος έγραψε το γνωστό βιβλίο Slaughterhouse-Five.

 

13. Οι τρεις πιο παράξενες λέξεις

της Wisława Szymborska

 

 

Αν πω τη λέξη μέλλον

γίνεται αμέσως η πρώτη συλλαβή της παρελθόν

Αν πω τη λέξη σιωπή

την καταργώ.

Αν πω τη λέξη τίποτα

θα φτιάξω κάτι που στο τίποτα θέση δεν έχει.

 

Wisława Szymborska (1923-2012): Πολωνέζα ποιήτρια, δοκιμιογράφος και μεταφράστρια που τιμήθηκε με το Νόμπελ λογοτεχνίας το 1996.

 

  

14. Sils Maria 

της Elisabeth Borchers

 

Στο πουλί που κελάηδησε σήμερα

στο χιόνι που έπεσε σήμερα

στους στίχους που άκουσα

στο φεγγάρι που απ'τον ήλιο λάμπει περισσότερο

αυτό το ποίημα αφιερώνω

 

Elisabeth Borchers (1926-2013): Γερμανίδα ποιήτρια και μεταφράστρια λογοτεχνίας.

 

 

15. Ροδάκινα

της Brigid Hannon

 

 

Σήμερα πήγαμε στο λούνα παρκ.

Περπατήσαμε μαζί μέσα σ'ένα σύννεφο που μύριζε γλυκό καλαμπόκι

και μου αγόρασες ένα βραχιόλι

ασορτί μ'ένα ζευγάρι σκουλαρίκια

που τα έχασα κιόλας.

Ο άνθρωπος στη σκοποβολή σε βάζει να κερδίσεις ένα βραβείο για μένα

εγώ τα όπλα τα μισώ

αλλά ζητωκραυγάζω για σένα, πολεμιστή μου, κυνηγέ μου

Είσαι ο σταυροφόρος μου αυτή την ώρα

έτσι όπως σημαδεύεις ένα πλαστικό κύπελλο μ'ένα φελλό

και αποκτώ μια απόδειξη της αφοσίωσής σου. 

 

Πεινούσαμε,

και ήξερες τι έψαχνα να βρω

τότε ένα κορίτσι είπε, "δεν έχει λουκάνικα σε ξυλάκι φέτος",

κι εγώ, απογοητευμένη

κατέβασα τα μούτρα.

Το κορίτσι συνέχισε λέγοντας

πως είχε αποφασίσει να τα δοκιμάσει για πρώτη φορά

αλλά τώρα θα συμβιβαζόταν με κρεμμύδια τηγανιτά.

Τα μαλλιά της ήταν ροζ σαν το μαλλί της γριάς

που πουλούσαν στο κιόσκι πίσω της

αυτή η παρθένα των λουκάνικων σε ξυλάκι

μου θύμισε εμένα, κάποτε, πριν από σένα.

 

Αγοράσαμε μια δωδεκάδα ροδάκινα,

στην πραγματικότητα

γι'αυτά είχαμε έρθει.

Πλήρωσες την κυρία

κι έβαλες το λαίμαργο χέρι σου μες στη σακούλα

αρπάζοντας το πιο μεγάλο και μπήγοντας τα δόντια σου

στη σάρκα του.

Βρίσκουμε το παιχνίδι με τους γάτζους και τα δώρα

έχω δύο δολλάρια και δοκιμάζουμε την τύχη μας.

Βλέπω τις κόκκινες μπάλες να καταλήγουν σε ευθείες

κι όταν κερδίζω, διαλέγω ένα καπέλο με το σήμα του Σούπερμαν

γιατί είσαι εσύ ο δικός μου σούπερμαν.

 

Στην μακριά διαδρομή της επιστροφής,

με κάνεις και γελάω

με κάνεις και ξεχνάω τη φουσκάλα

στο δαχτυλάκι του ποδιού μου

καθώς και το ότι το αυτοκίνητο

είναι παρκαρισμένο ένα μίλι μακριά.

Όταν γυρίζουμε στο σπίτι,

τα ροδάκινα έχουν συμπιεστεί το ένα με τ'άλλο,

αλλά εγώ δεν σ'αγαπώ λιγότερο.

 

Brigid Hannon: σύγχρονη Αμερικανίδα συγγραφέας από το Buffalo της πολιτείας της Νέας Υόρκης.

 

 

Μετάφραση ποιημάτων και κειμένων: Λητώ Σεϊζάνη