Για την πασίγνωστη συγγραφέα αστυνομικών μυθιστορημάτων Άγκαθα Κρίστι έχουν γραφτεί πολλά και θα συνεχίσουν να γράφονται αφού κάθε καινούρια γενιά αναγνωστών ανακαλύπτει εκ νέου τα βιβλία της και ενθουσιάζεται με τις περιπέτειες του Ηρακλή Πουαρώ και της Μις Μαρπλ, των δύο θρυλικών της ντετέκτιβ.

Η ιδέα των πολλών υπόπτων που παραμένουν ύποπτοι μέχρι το τέλος είναι χαρακτηριστική των βιβλίων της Άγκαθα Κρίστι, η οποία ήξερε να κρατάει πάντα ζωντανή την αγωνία του αναγνώστη. Στη φήμη της συμβάλλουν επίσης οι κινηματογραφικές και τηλεοπτικές μεταφορές των έργων της καθώς και το θεατρικό έργο «Ποντικοπαγίδα» που παίζεται επί πολλά συναπτά έτη στο Λονδίνο.

(Ένα μόνο έχω να της καταλογίσω αρνητικό, ότι σε αρκετά βιβλία της παρουσιάζει μια φιγούρα Έλληνα που είναι απατεώνας ή εγκληματίας ή κατάσκοπος. Ποιός ξέρει τι είδους συμπατριώτες μας είχε γνωρίσει στη ζωή της;)

Λιγότερο γνωστά είναι τα βιβλία που η Άγκαθα Κρίστι έγραψε με το ψευδώνυμο Mαίρη Γουέστμακοτ. Πρόκειται για κοινωνικές και αισθηματικές ιστορίες που δεν έχουν το στοιχείο της έκπληξης όπως τα αστυνομικά της ούτε την λογοτεχνική τους χάρη αλλά δεν είναι και εντελώς αμελητέα σαν αναγνώσματα. Διάβασα πρόσφατα ένα από αυτά στα αγγλικά. Ο τίτλος A daughter’s a daughter (Η κόρη είναι κόρη) αναφέρεται στις δύο κεντρικές ηρωίδες, την μητέρα Ανν Πρέντις και τη μοναχοκόρη της, το μοναχοπαίδι της, την Σάρα. Οι δυο γυναίκες έχουν μια πολύ ιδιαίτερη σχέση. Η μητέρα είναι χήρα και σκέφτεται να ξαναφτιάξει τη ζωή της δεχόμενη την πρόταση γάμου ενός άντρα, του Ρίτσαρντ. Η κόρη αντιδρά στην προοπτική αυτού του γάμου και τσακώνεται με τον αγαπημένο της μητέρας της σαν τον σκύλο με τη γάτα. Εκείνος από την πλευρά του φέρεται επίσης σαν μικρό παιδί. Η Ανν βρίσκεται στη μέση αυτής της αντιζηλίας και δεν αντέχει την εκνευριστική και νοσηρή κατάσταση, το δίλημμμα δηλαδή στο οποίο και οι δύο την υποβάλλουν («ή εμένα ή αυτόν», λέει η κόρη, «ή εμένα ή την κόρη σου», λέει ο Ρίτσαρντ). Έτσι αποφασίζει να κάνει το χατήρι της κόρης της και να διαλύσει τη σχέση της.

Η κακομαθημένη κόρη παίρνει μια προσωρινή ευχαρίστηση από τη «νίκη» της και σύντομα ξεχνάει το συμβάν. Στην ψυχή της μητέρας, όμως, μένει μια πίκρα για την ευτυχία που δεν ολοκληρώθηκε. Η πίκρα μετατρέπεται σε νεύρωση και η νεύρωση σε ζήλεια. Θα έρθει η στιγμή που με τη βοήθεια μιας φίλης της, η Ανν θ’αντιληφθεί ότι προσπαθεί να εκδικηθεί το παιδί της για την θυσία που έκανε.

Η συγγραφέας αναλύει σε βάθος την κόντρα ανάμεσα σε μητέρα και κόρη, περιγράφει τη ζωή τους που αλλάζει, την ένταση στη σχέση τους που κρύβεται πίσω από επιφανειακά ενδιαφέροντα και κοσμικές διασκεδάσεις, οι οποίες δεν καταφέρνουν να καλύψουν το συναισθηματικό τους κενό.

Διαβάζοντας το βιβλίο, αναρωτιέται κανείς αν έχει αυτοβιογραφικά στοιχεία αφού η ίδια η Άγκαθα Κρίστι είχε ένα μοναχοπαίδι, μια κόρη μάλιστα, και έκανε δεύτερο γάμο μετά τον χωρισμό από τον πρώτο της σύζυγο. Ή ίσως η υπόθεση να συνδέεται με την σχέση της συγγραφέως με την δική της μητέρα που έμεινε χήρα όταν η Άγκαθα ήταν 11 ετών.

Πάντως το βιβλίο, αν και σε ορισμένες στιγμές δείχνει να τραβάει σε μάκρος, να επαναλαμβάνεται, να του λείπει το νεύρο, έχει τελικά τις αρετές του αφού πολλά από τα συναισθήματα που διακατέχουν τη μητέρα δεν εκφράζονται αλλά υπονοούνται.

Περισσότερα γι’αυτή την άγνωστη συγγραφική πλευρά της Άγκαθα Κρίστι βρήκα συμπτωματικά εδώ αφού είχα τελειώσει την ανάγνωση του βιβλίου.

Κείμενο: Λητώ Σεϊζάνη

Πρώτη δημοσίευση: www.peopleandideas.gr