ΑΛΚΗ ΖΕΗ, η συγγραφέας που μαστόρεψε τρυφερά τις πιο σκληρές σελίδες της πρόσφατης ιστορίας μας

ΑΛΚΗ ΖΕΗ, η συγγραφέας που μαστόρεψε τρυφερά τις πιο σκληρές σελίδες της πρόσφατης ιστορίας μας

Η μικρή Άλκη του «Ευ πο – Λυ πο» και μετέπειτα αγαπημένη συγγραφέας που ‘σφράγισε’, γλύκανε και ομόρφυνε τις παιδικές αναγνώσεις και τα διαβάσματα πολλών γενεών. 

Ήταν Δεκέμβριος του 1923 όταν ο αυστηρός τραπεζικός υπάλληλος Ζήνων Ζέης και η γλυκύτατη γυναίκα του απέκτησαν το δεύτερο παιδί τους, κοριτσάκι κι αυτό, που λίγο αργότερα θα έπαιρνε το όνομα Άλκη. Εκατό χρόνια μετά, γιορτάζουμε το Λογοτεχνικό Έτος Άλκης Ζέη, αφιερωμένο σ’ αυτό το κοριτσάκι που έμελλε να γίνει μια συγγραφέας που βίωσε και αποτύπωσε τα σημαντικότερα γεγονότα αυτού του -παρά κάτι- αιώνα που διήρκεσε η ζωή της.

Τα πρώτα παιδικά χρόνια κύλησαν σχετικά ανέμελα στο Μαρούσι με τους γονείς και την κατά δύο χρόνια μεγαλύτερη αδελφή της. Στη συνέχεια τη σκυτάλη πήρε η Σάμος, με τον παππού και τη θεία στο όμορφο Μαλαγάρι, καθώς η μητέρα προσβλήθηκε από φυματίωση και τα δύο κορίτσια έπρεπε να απομακρυνθούν. Τα σχολικά της χρόνια και ιδιαίτερα τα γυμνασιακά, λίγο μετά, σφραγίστηκαν από μια φιλία που σημάδεψε την υπόλοιπη ζωή της, με τη Γεωργία Σαρηβαξεβάνη, την επίσης γνωστή συγγραφέα Ζώρζ Σαρή. Και μετά ήρθε ο πόλεμος, ο τραγικός Β’ παγκόσμιος, η συμμετοχή στην ΕΠΟΝ, η γνωριμία, μεταξύ πολλών άλλων ανθρώπων του πνεύματος, με τον άντρα της ζωής της, το θεατρικό συγγραφέα Γιώργο Σεβαστίκογλου.

Οι ιστορικές εξελίξεις στην Ελλάδα και τον κόσμο ήταν σχεδόν παράλληλες με την πορεία της ζωής της στα χρόνια που ακολούθησαν: πολιτική πρόσφυγας, αρχικά στην Τασκένδη και για μια 10ετία στη Μόσχα, από το 1953 ως το 1963, σύντομη επιστροφή στην προ χουντική Ελλάδα, αυτοεξόριστη με την οικογένειά της στο Παρίσι κατά την περίοδο της 7χρονης Δικτατορίας από το 1967 ως το 1974 και μετά οριστική επιστροφή στην Αθήνα, στο αγαπημένο διαμέρισμα πάνω από τον κινηματογράφο «Νιρβάνα» και στο γραφικό εξοχικό σπίτι στις Μηλιές του Πηλίου, αλλά και με συχνές αποδράσεις στις Βρυξέλλες, με παιδιά και εγγόνια.

Αυτή ήταν, σε αδρές γραμμές, η ζωή της ,που άλλωστε την περιέλαβε σε τρία αυτοβιογραφικά βιβλία, «Το καπλάνι της βιτρίνας», την «Αρραβωνιαστικιά του Αχιλλέα», το «Με μολύβι Φάμπερ Νο 2» , ως το Φεβρουάριο του 2020, οπότε το νήμα της κόπηκε, ήρεμα, ένα βράδυ στην πολυθρόνα του σπιτιού της.

Αλλά πίσω απ’ αυτήν την πορεία ζωής, η Άλκη Ζέη ήταν και είναι πολλά ακόμη.

Είναι η συγγραφέας που ‘σφράγισε’, ομόρφυνε και γλύκανε τις παιδικές αναγνώσεις και τα διαβάσματα πολλών γενεών.

Που, μέσα από τις περιγραφές και τις αφηγήσεις της, βιώσαμε τις πιο σκληρές και πέτρινες σελίδες της πρόσφατης ιστορίας με τρυφερότητα και πόνο ταυτόχρονα, καθώς τις έκανε δικές μας, οικείες, κοντινές, ανθρώπινες, είτε αυτές ήταν ο Β’ παγκόσμιος Πόλεμος, είτε τα Δεκεμβριανά, είτε ο Εμφύλιος είτε η Χούντα.

Που ανταποκρινόταν πάντα στα καλέσματα των μαθητών και των σχολείων, από τις πιο ακριτικές περιοχές ως την καρδιά της Αθήνας, σε κάθε καινούργιο βιβλίο της – τρία από τα βιβλία της (μεταξύ των οποίων και το «Με μολύβι ΦάμπερΝο 2», απ’ όπου και οι πιο πρόσφατες φωτογραφίες της) τα πρωτοπαρουσίασε στην Ελληνογαλλική Σχολή Ευγένιος Ντελακρουά, σε μαθητές που τα είχαν ήδη διαβάσει με προτροπή των καθηγητών τους και στο ελληνικό και στο γαλλικό τμήμα και παρουσίασαν τις εργασίες τους μπροστά της, άλλωστε ταξίδεψε στο Παρίσι μαζί με μαθητές της ίδιας Σχολής το 1999 στα πλαίσια του διαγωνισμού « Fureur de lire » (Δίψα για διάβασμα) για την «Αρραβωνιαστικιά του Αχιλλέα» κι έλεγε σε κάθε πρόσκληση :«ήρθε πάλι μια φίλη του σχολείου»!

ΑΛΚΗ ΖΕΗ στο LFHED photo credit@ Rena_Brissimi

ΑΛΚΗ ΖΕΗ στο LFHED photo credit@ Marianna_Karavassili

Που το σύνολο των βραβεύσεων, των τιμητικών διακρίσεων εντός και εκτός Ελλάδας, των μεταφράσεων, συνοδεύει τις αναμνήσεις και τις εκφράσεις ζωής που μας έμειναν από τα έργα της, σαν το «Ευ πο – Λυ πο», δηλαδή «Ευτυχισμένη πολύ – Λυπημένη πολύ», που αντάλλασσαν μεταξύ τους οι δύο αδελφές, η Μέλια κι η Μυρτώ, στην πραγματικότητα η Άλκη και η Λενούλα, πριν τον ύπνο στο «Καπλάνι της βιτρίνας».

Που η σεμνότητα και παράλληλα η εσωτερική ομορφιά της ως ανθρώπου (μαζί και το πέταγμα της φαντασίας με την τρυφερή «Μωβ ομπρέλα»αλλά και η δραματική περίοδος της Κατοχής με τον «Μεγάλο περίπατο του Πέτρου» καθώς και σύγχρονα κοινωνικά ζητήματα με το βιβλίο «Η Κωνσταντίνα και οι αράχνες της») μας λείπουν, αλλά θα συνεχίσουν να διαπαιδαγωγούν και να γοητεύουν όχι μόνο την τωρινή νέα γενιά αλλά και χιλιάδες παιδιά, εγγόνια και δισέγγονα στο μέλλον.

ΑΛΚΗ ΖΕΗ στο LFHED με την κ. Μπρισίμη photo credit@ Rena_Brissimi

  Κείμενο: Ρένα Μπρισίμη

Σημείωση : Η Ρένα Μπρισίμη είναι φιλόλογος, Διδάκτωρ του Πανεπιστημίου της Γενεύης. Δίδαξε επί 32 χρόνια Νέα Ελληνικά στο γαλλικό τμήμα της Ελληνογαλλικής Σχολής Ευγένιος Ντελακρουά. Η προσφορά της δεν περιοριζόταν μόνο στην διδαχή της γλώσσας αλλά και σε ένα συνεχή και γόνιμο δίαυλο επικοινωνίας των μαθητών με έλληνες λογοτέχνες και όχι μόνον.


Εκτύπωση   Email