Το κάστρο Βαβέλ (Wawel castle) έχει ιδιαίτερη θέση στην καρδιά των Πολωνών, ως σύμβολο εθνικής υπερηφάνειας, αλλά και των σύγχρονων επισκεπτών, ως μοναδικό αξιοθέατο-μνημείο. Βρίσκεται στον ομώνυμο λόφο ύψους 228 μέτρων στις όχθες του ποταμού Βιστούλα, στο νότιο τμήμα της εντυπωσιακής Παλαιάς πόλης της Κρακοβίας.

Το μεγαλοπρεπές κάστρο, που αποτελεί ουσιαστικά ένα συγκρότημα οχυρών και κτιρίων διαφόρων αρχιτεκτονικών ρυθμών, γνώρισε μεγάλες δόξες καθώς αποτελούσε βασιλική κατοικία και διοικητικό κέντρο από τον 11ο έως τις αρχές του 17ου  αιώνα μ.Χ., εποχή που η Κρακοβία ήταν η πρωτεύουσα της Πολωνίας.

Η Κρακοβία (Kraków) θεωρείται το πολιτιστικό κέντρο της Πολωνίας, διαθέτοντας πλούσια ιστορία και μνημεία. Σε αντίθεση με την πρωτεύουσα Βαρσοβία, κατάφερε να παραμείνει σχεδόν αλώβητη από τους βομβαρδισμούς του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, διατηρώντας ακέραιο τον υπέροχο αναγεννησιακό χαρακτήρα, που κυριαρχεί στο ιστορικό κέντρο της, το οποίο συμπεριλαμβάνεται στα Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO.  

Έχοντας φθάσει στην Κρακοβία από την προηγούμενη μέρα, αποφασίσαμε να περάσουμε μεγάλο μέρος της Κυριακής μας στο Κάστρο Βαβέλ, ταξιδεύοντας στο χρόνο… για να εξερευνήσουμε παλάτια και πύργους, να ανακαλύψουμε θησαυρούς και οπλοστάσια και να επιδοθούμε σε αναζήτηση ένδοξων βασιλιάδων, αλλά και… δράκων!!! Νωρίς το πρωί, με συμμάχους τον ευχάριστο καιρό και την καλή μας διάθεση, βρεθήκαμε προ των τειχών του κάστρου (σε προ κορονοϊού εποχή).

Από τα πρώτα μνημεία που συναντάμε μπαίνοντας εντός των τειχών, είναι το άγαλμα του Πολωνού Πάπα Ιωάννη Παύλου ΙΙ, που πριν την εκλογή του το 1978, ήταν Αρχιεπίσκοπος Κρακοβίας. Oι συμπατριώτες του καμαρώνουν πολύ γι΄αυτόν!

Το άγαλμα βρίσκεται μπροστά στην είσοδο του μουσείου του Καθεδρικού Ναού, που δεν καταφέραμε να επισκεφθούμε γιατί είναι κλειστό τις Κυριακές. Στο μουσείο μπορεί κανείς να θαυμάσει ρούχα και αντικείμενα από βασιλικές και επισκοπικές ενθρονίσεις, καθώς και σημαντικά έργα τέχνης.

Προχωρώντας στην καταπράσινη εξωτερική αυλή του κάστρου, αντικρύζουμε για πρώτη φορά τον εμβληματικό Ρωμαιοκαθολικό Καθεδρικό Ναό της Κρακοβίας, που είναι αφιερωμένος στους Αγίους Στάνισλας και Βένσεσλας και ολοκληρώθηκε το 1364 μ.Χ. Είναι κυρίως γοτθικού ρυθμού, διαθέτοντας όμως και στοιχεία αναγεννησιακά, ρωμανικά και μπαρόκ.

Μπορούμε να διακρίνουμε τους τρεις πύργους του ναού, που φιλοξενεί τη μεγαλύτερη καμπάνα στην Πολωνία, την Καμπάνα του Σιγισμούνδου, βάρους 11 τόνων και το χρυσό τρούλο του αναγεννησιακού Παρεκκλησίου του Σιγισμούνδου.

Επισκεφθήκαμε το εσωτερικό του εντυπωσιακού ναού με τα 18 παρεκκλήσια μετά την Κυριακάτικη λειτουργία. Γνώρισε μεγάλη αίγλη ως τόπος στέψης όλων των βασιλιάδων της Πολωνίας (συνολικα 37) από τις αρχές του 14ου αι. έως τον 17ο αι.

Παράλληλα, είναι και ο χώρος ταφής 100 και πλέον βασιλιάδων και μελών των οικογενειών τους, ενώ από τον 19ο αι. μετατράπηκε σε εθνικό πάνθεον, ως τόπος  ταφής και άλλων επιφανών Πολωνών (αρχηγών κράτους, εθνικών ηρώων, στρατιωτικών, λογοτεχνών, κ.ά.). Οι σαρκοφάγοι των βασιλιάδων μέχρι τα μέσα του 16ου αι. βρίσκονται εντός του ναού, ενώ οι μεταγενέστεροι τάφοι στις Βασιλικές Κρύπτες του.

Πέραν του Καθεδρικού Ναού, στα κτίρια του Βασιλικού Παλατιού μπορείτε να επισκεφθείτε τις σημαντικότερες εκθέσεις και συλλογές του κάστρου. Η εσωτερική τοξωτή αυλή με τις κιονοστοιχίες του 16ου αιώνα που τα περιβάλλουν, θεωρείται αρχιτεκτονικό αριστούργημα!

Στις Κρατικές Αίθουσες (State Rooms) επισκεφθήκαμε τους πολυτελείς δημόσιους χώρους υποδοχής του παλατιού. Εκεί, οι βασιλείς υποδέχονταν και φιλοξενούσαν τους καλεσμένους τους και διασκέδαζαν, αλλά διεξάγονταν και δικαστήρια, συνεδριάσεις της Γερουσίας κ.ά. Είχαμε την ευκαιρία να θαυμάσουμε φλαμανδικές ταπετσαρίες με χρυσή ύφανση, πολύχρωμες τοιχογραφίες, βασιλικά πορτραίτα, υπέροχα αναγεννησιακά έπιπλα και περίτεχνες ξύλινες οροφές.

Στα Βασιλικά Ιδιαίτερα Διαμερίσματα (Royal Private Apartments), μυηθήκαμε στον ιδιωτικό τρόπο ζωής των βασιλικών οικογενειών. Περιηγηθήκαμε στις βασιλικές κρεβατοκάμαρες και τα δωμάτια των φιλοξενούμενων και των δικαστών, όλα διακοσμημένα με ιταλικά και βορειοευρωπαϊκά έπιπλα, ταπετσαρίες και έργα τέχνης. Μας εντυπωσίασε ιδιαίτερα η Αίθουσα Υποδοχής με τις Λευκές Κολώνες.

Σε διπλανό κτίριο, η χλιδή και η δύναμη του στέμματος αποτυπώνονται ανάγλυφα στο Θησαυροφυλάκιο και το Οπλοστάσιο του κάστρου (Crown Treasury and Armoury). Στο μέρος του θησαυροφυλακίου ταξιδέψαμε μέχρι τον 14ο αι., περιπλανώμενοι ανάμεσα σε εθνικούς θησαυρούς και κειμήλια όπως κορώνες, σκήπτρα, σκεύη, δίσκους, νομίσματα και άλλα πολύτιμα αντικείμενα, με σημαντικότερο το αυθεντικό σπαθί των ενθρονίσεων.

Στο οπλοστάσιο γίναμε μάρτυρες της  βασιλικής στρατιωτικής ισχύος, μέσω μιας πλούσιας συλλογής πολεμικών ειδών, όπως ξίφη, λόγχες, πανοπλίες, εξοπλισμός και στολές στρατιωτών, αλλά και αλόγων, καθώς και περίτεχνα διακοσμημένα τεράστια κανόνια. 

Αποχωρώντας από το χώρο της αυλής με τις κιονοστοιχίες, όπου βρίσκεται η έκθεση Ανατολίτικης Τέχνης (Oriental Art), ενώ γειτνιάζει και με  τους Βασιλικούς Κήπους (Royal Gardens), κατευθυνθήκαμε στην έκθεση "Χαμένη Βαβέλ" (Lost Wawel). Εδώ παρουσιάζονται αρχιτεκτονικά και δομικά εκθέματα, καθώς και αρχαιολογικά ευρήματα, με κυριότερα τα αναστηλωμένα ερείπεια της Ροτόντας, της παλαιότερης εκκλησίας της Κρακοβίας. Επίσης, μπορείτε να δείτε αναπαραστάσεις βασιλικής κουζίνας, οικιακά αντικείμενα, πολύχρωμα αναγεννησιακά πλακίδια κ.ά.

Χόρτασαν τα μάτια μας μεγαλοπρέπεια… καιρός όμως για χαλάρωση, με μια απολαυστική βόλτα στην όμορφη κεντρική αυλή του κάστρου! Στα καλαίσθητα κτίρια που την περιβάλλουν υπάρχουν και άλλες εκθέσεις, όπως η "Aνακτημένη Βαβέλ" (Recovered Wawel), όπου γίνεται μια σύγχρονη αφήγηση της ιστορίας του λόφου Βαβέλ από το 18ο αι. και μετά, αλλά και συνεδριακοί, διοικητικοί και χώροι εστίασης και εξυπηρέτησης επισκεπτών. 

Επίσης, αφού σε κάστρο βρισκόμαστε, αντικρύζουμε τους τρεις πολεμικούς Πύργους του, με σημαντικότερο τον επισκέψιμο Sandomierska Tower του 15^ου αι., που λειτούργησε και ως φυλακή ευγενών.

Ώρα για φαγητό! Τι καλύτερο σκηνικό από το μικρό εστιατόριο του κάστρου, όπου γευτήκαμε για πρώτη φορά τα νόστιμα παραδοσιακά pierogi (φρέσκα γεμιστά ζυμαρικά), απολαμβάνοντας τη μαγευτική θέα της Παλαιάς Πόλης της Κρακοβίας!!!

Αφού πήραμε δυνάμεις, ήρθε η στιγμή να συναντήσουμε και το δράκο!!! Κατηφορίζοντας ένα λιθόστρωτο δρομάκι, βρεθήκαμε στην είσοδο της Φωλιάς του Δράκου (Dragon΄s Den), απολαμβάνοντας από εκεί και την υπέροχη θέα του Βιστούλα.

Ποιος είναι όμως αυτός ο δράκος της Κρακοβίας; Ο μύθος λέει ότι ο φοβερός δράκος Smok Wawelski, που είχε τη φωλιά του στο λόφο Βαβέλ, λυμαινόταν την περιοχή, σκοτώνοντας νεαρές γυναίκες και πρόβατα. Ο ήρωας Κράκ τον παγίδευσε, δίνοντάς του να φάει μια προβιά με θειάφι και έτσι κατάφερε να τον εξοντώσει και να σώσει την πόλη. Ο Κρακ έγινε πρίγκιπας και αργότερα βασιλιάς, έχτισε σε αυτό το σημείο το παλάτι του και έδωσε το όνομά του στην πόλη της Κρακοβίας!!!

Αναζητώντας τον περιβόητο δράκο, αρχίσαμε να κατεβαίνουμε μια στρογγυλή στριφογυριστή σκάλα (σαν αυτές των παλιών σπιτιών που οδηγούσαν στις ταράτσες!), που αρχή είχε, αλλά τέλος δε φαινόταν να έχει… προκαλώντας μας ατελείωτα γέλια!!! Όταν τελικά καταφέραμε να κατεβούμε (εννοείται, ζαλισμένοι), βρεθήκαμε στη σκοτεινή και υγρή βραχώδη σπηλιά, με τη μυστηριακή ατμόσφαιρα, που είχε το λημέρι του ο δράκος. Kάποτε μάλιστα, ο χώρος λειτουργούσε ως ταβέρνα!

Στην έξοδο της σπηλιάς, ξεπροβάλλει το μπρούτζινο άγαλμα του δράκου (του 1972), που ανά λίγα λεπτά βγάζει φλόγες από το στόμα, αναπαριστώντας τη στιγμή της εξόντωσής του με το θειάφι… παλαιότερα έβγαζε τις φλόγες κατόπιν εντολής των τουριστών μέσω sms!  Κάθε επισκέπτης που σέβεται τον εαυτό του, οφείλει βέβαια να φωτογραφηθεί μαζί του!!!

Ο θρύλος μάλιστα λέει ότι τα κόκκαλα που κρέμονται με αλυσίδες στην είσοδο του Καθεδρικού Ναού στο κάστρο, ανήκουν στο δράκο και έχοντας μαγικές ιδιότητες έχουν προστατεύει την πόλη από την καταστροφή στο πέρασμα των αιώνων (οι παλαιοντολόγοι λένε πως ανήκουν μάλλον σε μαμούθ… αλλά ποιός τους ακούει;). Σε κάθε περίπτωση, ο δράκος έγινε το σύμβολο της Κρακοβίας!!!

Το άγαλμα του δράκου οριοθετεί ουσιαστικά και την έξοδο από το κάστρο Βαβέλ, όπου (ως είθισται) περιμένουν τους τουρίστες χιλιάδες λούτρινοι δράκοι, μαγνητάκια και άλλα σουβενίρ.

Αποχαιρετήσαμε το παραμυθένιο κάστρο και συνεχίσαμε να περπατάμε στις όχθες του Βιστούλα, παρέα με τη… μισή πόλη, που εκμεταλλευόμενη την Κυριακάτικη σχόλη και τη λιακάδα,  είχε ξεχυθεί για να απολαύσει βόλτες, ποδηλατάδα, πιν νικ…. Στην απέναντι όχθη, εντυπωσιαζόμαστε από το σύγχρονο πρόσωπο της Κρακοβίας, με το τεράστιο  γυάλινο κτίριο του συνεδριακού και πολιτιστικού κέντρου της πόλης. 

Λίγο πιο πέρα, είχε στηθεί ένα υπαίθριο πανηγύρι που τα είχε όλα… stand up comedy, τραγούδι, παραδοσιακούς χορούς, με τους Πολωνούς σε μικρά τραπεζάκια να τρώνε και να πίνουν και τη μυρωδιά του λουκάνικου να κατακλύζει τον αέρα!

Κατευθυνόμενοι προς την Εβραϊκή συνοικία Kazimierz, βρίσκουμε μπροστά μας μια όμορφη καθολική εκκλησία αφιερωμένη στον Άγιο Στάνισλας (την αποκαλούν συνήθως Church on the Rock). 

Πλησιάζοντας, άλλη μία μεγάλη έκπληξη μας περίμενε! Στον προαύλιο χώρο της εκκλησίας, διεξαγόταν ένα φεστιβάλ γκόσπελ, με εκατοντάδες ανθρώπους όλων των ηλικιών να απολαμβάνουν θρησκευτική χορωδιακή μουσική!

Και κάπως έτσι, με τους υπέροχους ήχους των γκόσπελ στα αυτιά μας και χιλιάδες μαγικές εικόνες να περνούν κινηματογραφικά από τα μάτια μας, χαθήκαμε στα στενά του Kazimierz για να επιστρέψουμε στο διαμέρισμά μας. Πόσο ονειρεμένη μέρα!!!

  Κείμενο: Ρούλη Μπαλοπούλου