Ελεύθερο Θέατρο. Άλσος Παγκρατίου. 1973. Καλοκαίρι και μια επιθεώρηση κάνει τη διαφορά και ανανεώνει το είδος! Μισό αιώνα μετά ας ξεφυλλίσουμε το πολυκαιρισμένο πρόγραμμα της παράστασης για να θυμηθούμε τους λόγους που «τα παιδιά» του Ελεύθερου Θεάτρου έγραψαν ιστορία!

 Τίτλος; Άπαιχτος και σοκαριστικός για την τότε εποχή, άλλα ήθη-άλλα έθιμα!  Εννοείται ότι παραπέμπει βεβαίως στη γνωστή αθυρόστομη φράση με μια μικρή παραλλαγή. Ο τίτλος επαναλαμβάνεται  στο τραγούδι της έναρξης όπου απευθυνόμενοι στο κοινό άδουν :

Ένα-δύο-τρία, στήθος!

Ένα-δύο-τρία, μπούτι!

Ένα-δύο-τρία, στήθος!Ενα-δύο-τρία, μπούτι! Όλα ωραία και καλά

Και μεις απόψε τραλαλά

Στο Άλσος να δροσίζεσαι

Εδώ ο κόσμος καίγεται

Και συ χτενίζεσαι

Και συ χτενίζεσαι…

Μια σάτιρα του ύφους της διασκέδασης αλλά και της αδιαφορίας μερίδας του κόσμου απέναντι στη σκληρή πραγματικότητα της Επταετίας. Να θυμηθούμε ότι μεσούσης της δικτατορίας στην Ελλάδα τα μπουζουκομάγαζα της παραλιακής είχαν αναχθεί σε ναούς διασκέδασης με μια ψευτοκυριλέ αισθητική, οπτική και ακουστική. Επίσης, το 1971 είχε εγκαινιασθεί το Δελφινάριο στο Νέο Φάληρο ανεβάζοντας επιθεωρήσεις όπου το κιτς περίσσευε, το ημίγυμνο επίσης. Κάτι που σατιρίζει το τραγούδι της έναρξης.

Ατονική γραφή; Ναι, πολύ προχωρημένο για μια εποχή που το πολυτονικό ήταν μονόδρομος, άσε που μόλις λίγα χρόνια πιο πριν είχε καταργηθεί η υπογεγραμμένη. Βέβαια, το ατονικό εξαντλείται στον τίτλο της επιθεώρησης γιατί το υπόλοιπο πρόγραμμα είναι γραμμένο πολυτονικά με τις ψιλές του, τις δασείες του και τις περισπωμένες- όπως έγραφε όλος ο κόσμος τότε δηλαδή-.

Συντελεστές; La crème de la crème! Μέντης Μποσταντζόγλου (Μποστ), Γιώργος Σκούρτης και Κώστας Μουρσελάς στα κείμενα, Λουκιανός Κηλαηδόνης στη μουσική, Λεωνίδας ντε Πιάν χορογραφίες, Χρόνης Μπότσογλου για τα σκηνικά, κοστούμια, το πρόγραμμα και βεβαίως τη φοβερή αφίσα της παράστασης!

Ηθοποιοί με αλφαβητική σειρά;  Ανέκαθεν ο καυγάς για τη σειρά των ονομάτων στη μαρκίζα του θεάτρου υπήρξε μείζον πρόβλημα, κάτι που ζει και βασιλεύει μέχρι τις μέρες μας. Στο Ελεύθερο Θέατρο την «είδαν» αλλιώς και το έλυσαν το θέμα με την αλφαβητική παρουσίαση των ηθοποιών. Τέρμα τα βεντετιλίκια!  Μιλάμε για εκείνη την εποχή, γιατί μετά μεγαλώσανε κι αυτά κι άρχισαν να κοιτάζουν με άλλο μάτι τη μαρκίζα. Όχι όλοι βέβαια!

Τα παιδιά του Ελεύθερου Θεάτρου, απόφοιτοι του Εθνικού Θεάτρου έγραψαν, σκηνοθέτησαν και έπαιξαν βεβαίως σε αυτή την παράσταση που έδωσε νέα πνοή στην ελληνική επιθεώρηση. Έπαιξαν λοξοκοιτώντας προς την παλιά επιθεώρηση, πετώντας τα κλισέ της, τα βεντετιλίκια, τα περίτεχνα κοστούμια και τα μποά. Και παρέδωσαν μια επιθεώρηση ατόφια, με χιούμορ, σάτιρα και ολίγη νοσταλγία.  

Όπως γράφουν και στο σημείωμα του προγράμματος : «Παρατηρούσαμε το πώς ο κύκλος Ταμείο, Παραγωγός, Σταρ, Δεύτερος Σταρ κλπ. άφησαν πάνω στη γλώσσα της Επιθεώρησης φαρδειά-πλατειά την υπογραφή τους. Και δοκιμάσαμε να μιλήσουμε αυτή τη γλώσσα χωρίς εκείνες τις υπογραφές. Δεν επιδιώξαμε να την προσμίξουμε ούτε με νόημα, ούτε με περιεχόμενο, αλλά να τη συλλαβίσουμε και να μάθουμε να τη μιλάμε. Στο κάτω-κάτω, είναι η θεατρική γλώσσα που ξέρει να διαβάζει όχι το θεατρόφιλο αλλά το πλατύ κοινό. Η σημασία είναι φανερή».

Οι θεατές που όλο το καλοκαίρι έκαναν ουρές στο Άλσος Παγκρατίου για να δουν «αυτό το κάτι άλλο» ήταν η καλύτερη απάντηση σε αυτή την επιδίωξη του Ελεύθερου Θεάτρου!

Κείμενο: Μαριάννα Καραβασίλη