Αν και δεν είναι παραδοσιακό ελληνικό χριστουγεννιάτικο πιάτο, η γεμιστή γαλοπούλα έχει καθιερωθεί στα περισσότερα ελληνικά σπίτια ως το κατ’ εξοχήν φαγητό για την ημέρα των Χριστουγέννων.

Όταν ήμουν μικρό κοριτσάκι ζούσα με την εντύπωση ότι η γαλοπούλα είναι ένα πουλερικό που εισάγεται από την Γαλλία, φυσικά. Αργότερα που άρχισα τα μαθήματα αγγλικών άρχισα να το ξανασκέφτομαι. Γιατί δηλαδή οι Άγγλοι λένε turkey (τούρκο δηλαδή) αυτό το φαντεζί πουλί από την Γαλλία;;; Και πολύ-πολύ-πολύ αργότερα, όταν οι κόρες μου μάθαιναν γαλλικά τρελάθηκα… Οι Γάλλοι λένε την γαλοπούλα, που οι Άγγλοι λένε «τούρκο», Ινδό. Dinde = από την Ινδία!!! Μυστήρια πράγματα…

Οι Άγγλοι, επειδή εισαγόταν στην Μ. Βρετανία μέσω Τουρκίας, χωρίς να το πολυψάξουν το πράγμα ονόμασαν το νόστιμο πουλί, turkey. Κάποιοι άλλοι λαοί την συνέδεσαν με την Ινδία, αφού τότε νόμιζαν ότι ο Κολόμβος είχε φτάσει στην Ινδία κι όχι στην Αμερική. Κι έτσι οι Γάλλοι το ονόμασαν dinde, οι Ρώσοι  индюшка (indyushka) δηλαδή πουλί από την Ινδία, οι Πολωνοί και οι Ουκρανοί indyk και οι τούρκοι λένε το turkey, hindi ('Ινδία). Όμως οι πορτογάλοι την λένε Peru, θεωρώντας προφανώς ότι προέρχεται από το Περού. Και δεν πέφτουν και πολύ έξω, αφού η αλήθεια είναι ότι η γαλοπούλα που ανήκει στην οικογένεια των Μελεαγρίδων (πρωτοξάδερφα δηλαδή με πέρδικες και φασιανούς) προέρχεται από το Μεξικό.  Οι Μεξικάνοι ήταν οι πρώτοι που εξημέρωσαν και έκαναν οικόσιτο το ωραίο αυτό πτηνό, χρησιμοποιώντας αρχικά μόνο τα φτερά του για θρησκευτικές τελετές αλλά και για να φτιάχνουν ρούχα και κουβέρτες. Αυτά κάπου στο 800 π.Χ. Κάποιους αιώνες μετά, το 200 π.Χ. ξανασυναντώνται εξημερωμένες γαλοπούλες -που μάλλον είχαν εισαχθεί από το Μεξικό-στις σημερινές Νότιοδυτικές Η.Π.Α. Γύρω στο 1100 μ.Χ. πιά, βλέπουμε τις γαλοπούλες ως φαγητό και όπως ξέρουμε αργότερα στην Αμερική καθιερώθηκε ως επίσημο δείπνο της ημέρας των Ευχαριστιών αλλά και των Χριστουγέννων, συνήθεια που έχει ως γνωστόν περάσει και σε πολλές-πολλές άλλες χώρες.

Όσο για την ελληνική ονομασία του πτηνού Meleagris Gallopavo, της γαλοπούλας δηλαδή, η μόνη λογική εξήγηση είναι ότι προέρχεται από το λατινικό gallus = πετεινός ή απλώς την θεωρήσαμε ως το πουλί της Γαλατίας, αφού προφανώς σ’εμάς έφτασε μέσω Γαλλίας ή Β. Ιταλίας.

Αυτά τα σπουδαία μάθαμε σήμερα για το πλουμιστό πουλί των Χριστουγέννων και για να τελειώσουμε ωραία θα σας δώσω και μια συνταγή εύκολη και νόστιμη, όχι της κλασικής γεμιστής (αφού αυτές τις μέρες κυκλοφορούν άπειρες στο διαδίκτυο και στην τηλεόραση) αλλά για απλή γαλοπούλα κατσαρόλας. Από το βιβλίο της μητέρας μου, ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΜΕΝΗ ΜΑΓΕΙΡΙΚΗ ΚΑΙ ΖΑΧΑΡΟΠΛΑΣΤΙΚΗ της Χρύσας Παραδείση (έκδοση 1959). Πε-ντα-νό-στι-μη σας το εγγυώμαι!

Κείμενο: Marlykon