Γιατί Κάϊρο δεν είναι μόνο οι Πυραμίδες, τα 5άστερα ξενοδοχεία και τα μουσεία. Είναι και οι άνθρωποι με την καθημερινότητά τους.

Οι πλατιές λεωφόροι, το πολύβουο μετρό με τους 2 δις επιβάτες ετησίως, το διπλό μήκους 2 χιλιομέτρων τούνελ στο κέντρο της πόλης, οι άπειρες παρακαμπτήριες γέφυρες και η συνεχής εξάπλωση της πόλης ελάχιστα βοηθούν στο κυκλοφοριακό χάος που επικρατεί. 

Το Κάϊρο μαζί με το Νέο Κάϊρο και την ευρύτερη περιοχή αριθμεί περί τα 20 εκατομμύρια κατοίκους. Η πόλη επεκτείνεται συνεχώς, θέμα χώρου δεν υφίσταται, υπάρχει άφθονος. Παρ’όλα αυτά, ΔΕΝ ΧΩΡΑΝΕ! Ζουν παντού, οι προνομιούχοι σε βίλλες με πισίνα ή χωρίς πισίνα, στις αριστοκρατικές πλην γερασμένες πολυκατοικίες του μεσοπολέμου, στα μοντέρνα διαμερίσματα στο Νέο Κάϊρο, στα 12όροφα αχανή συγκροτήματα. Οι φτωχοί - που είναι και η πλειονότητα - μένουν σε ετοιμόρροπα κτίσματα ή σε ατελή γιαπιά που σχηματίζουν συνοικίες ολόκληρες. Μένουν σε βάρκες, σε υπόγεια ή στις ταράτσες των πολυκατοικιών όπου συνυπάρχουν άνθρωποι στοιβαγμένοι σε μικρά δωματιάκια, αντάμα με κουνέλια και άφθονα πουλερικά σε κλουβιά. Νοικιάζουν ακόμη και τάφους με την παράλληλη υποχρέωση να τους συντηρούν!

Κυρίως όμως, οι αιγύπτιοι ζούνε στο δρόμο! Γιατί, όπως μας είπε κι ένας αιγύπτιος « Τι να πας να κάνεις στο σπίτι; Η γυναίκα γκρινιάζει, τα παιδιά σκούζουν, χώρος πολύς δεν υπάρχει, ζέστη πολλή…». ‘Ετσι, θα πάνε έξω για άραγμα σε σκιερά παγκάκια, για περπάτημα, στο τζαμί να προσευχηθούν, στο καφενείο για τσάι και sheesha, στο κουρείο για κούρεμα όποια ώρα τους βολεύει, ακόμη κι αργά τη νύχτα. Τα μικρά μαγαζιά κλείνουν μετά τα μεσάνυχτα και οι ρυθμοί της πόλης πέφτουν μετά τις τρείς τα ξημερώματα.

Η επικρατούσα θρησκεία είναι η μουσουλμανική με τους πολυάριθμους χριστιανούς κόπτες να ακολουθούν. Το ποσοστό μεταξύ τους διαρκώς μεταβάλλεται εις βάρος των κοπτών, όπως και οι προστριβές και τα βίαια επεισόδια μεταξύ των φανατικών. Στα πολυάριθμα τζαμιά με τα  πράσινα ή άσπρα φωτάκια τους η είσοδος επιτρέπεται μόνο στους άνδρες, οι γυναίκες μπορούν να προσευχηθούν σε ένα διπλανό χώρο. Τους πολύ πιστούς μουσουλμάνους τους ξεχωρίζεις από τη ζεμπίμπα (σημάδι στο μέτωπο). Κι όταν λέμε σημάδι εννοούμε μια έντονη μελανιά που προξενείται από τη δύναμη με την οποία όταν προσεύχονται πιέζουν το κεφάλι τους  στο μαρμάρινο δάπεδο του τζαμιού!

Το έντονο πρόβλημα της στέγης σε συνδυασμό με την οικονομική δυσπραγία ταλαιπωρεί πολλά νέα ζευγάρια με αποτέλεσμα σε πολλές περιπτώσεις να στεγάζονται στην οικογένεια του γαμπρού. Οι προγαμιαίες σχέσεις είναι ένα θέμα-ταμπού και μέχρι πρότινος λόγος για ακύρωση του γάμου σε περίπτωση μη παρθενίας. Η κλειτοριδεκτομή είναι ακόμη διαδεδομένη, τόσο στους μουσουλμάνους όσο και στους κόπτες, σε ολόκληρη τη χώρα και αυτό παρά την από το 2008 απαγόρευσή της δια νόμου. 

Στους δρόμους συναντάς όλο το φάσμα της γυναικείας ένδυσης, από μαύρο τσαντόρ με σχισμή στα μάτια έως χαμηλοκάβαλο τζινάκι με μπουστάκι. Βλέπεις όλα τα στυλ ντυσίματος, η πλειοψηφία των γυναικών πάντως φορά μακριά μανίκια και χιτζάμπ (μαντήλα περίτεχνα δεμένη που καλύπτει όλο το κεφάλι και τον λαιμό). Οι Αιγύπτιες περιποιούνται πολύ τον εαυτό τους, αγαπούν το μακιγιάζ, αυτό των ματιών είναι απαραίτητο όπως απαραίτητη είναι και η χαλάουα. Στα κομμωτήρια υπάρχει σεπαρέ για όσες γυναίκες, για θρησκευτικούς λόγους, δεν θέλουν να βγάλουν τη μαντήλα τους μπροστά σε κόσμο.

Στα στενά στριφογυριστά δρομάκια της παλιάς πόλης, στην αλωμένη από τον τουρισμό αγορά του Αλ Χαλίλι- όπου και το διάσημο καφενείο El Fishawy-, στους αριστοκρατικούς δρόμους του Ζαμάλεκ, στην περίτεχνη αρχιτεκτονικά παλαιά συνοικία της Κόρμπα, στην ομορφοκτισμένη Ηλιούπολη- περιοχή όπου κατοικούσαν παλαιότερα οι περισσότεροι ‘Ελληνες- περπατάς και βλέπεις εικόνες που πολλές είναι άγνωστες ή ξεχασμένες πια για μας στην Ελλάδα. Χασάπικα που πουλούν κρέας καμήλας, υπαίθριες ψησταριές αμφίβολης καθαρότητας, μικροπωλητές ξηρών καρπών, ζαχαρωτών, χυμού καρύδας, αχθοφόροι, χαμάληδες, αυτόκλητοι παρκαδόροι, παπλωματάδικα όπου τινάζουν το μπαμπάκι από τη γέμιση με τη βέργα- για να αφρατέψει και να μην έχει κόμπους-, κουρεία όπου εκτός από το κλασσικό κούρεμα, ξύρισμα αποψιλώνουν τις τρίχες από μύτες και αυτιά με μια κλωστή!

Βλέπεις επίσης πολλούς λούστρους πρόθυμους να σου καθαρίσουν τα παπούτσια από τη σκόνη, σκόνη υπάρχει παντού και σ’αυτήν που υπάρχει έρχεται και προστίθεται το χώμα από την έρημο κάθε που φυσάει. Γιατί η έρημος είναι κοντά, δίπλα τους. Η έρημος και ο Νείλος, αυτά οριοθετούν το Κάιρο.

 Και όμως αυτή η πόλη ζει. Και ζει στο μέτρο του καθενός. Για τους πλούσιους και υπάρχουν πολλοί, δεν τίθεται θέμα υπάρχουν τα πάντα. Οι φτωχοί θα περάσουν τη βραδιά τους πάνω στη μεγάλη γέφυρα του Νείλου όπου το αεράκι φυσάει ζωογόνα, θα βολτάρουν με τις ώρες στους υπαίθριους  πάγκους μαζί με τα παιδιά τους και θα ψωνίσουν φτηνοπράγματα, θα ανέβουν στα λοφάκια αντικριστά στις Πυραμίδες και θα αγναντέψουν την μαγική συμμετρία τους, θα πάρουν τις σιωπηλές φελούκες ή τα μικρά καραβάκια που κατάφορτα από πολύχρωμα λαμπιόνια θα τους βολτάρουν στο Νείλο. Ο Νείλος είναι η ζωή τους, και έτσι όπως βλέπεις τα καραβάκια να περνοδιαβαίνουν θαρρείς πως δεν άλλαξαν και πολλά στις συνήθειές τους όπως αυτές έχουν απεικονισθεί στις τοιχογραφίες της εποχής των Φαραώ!

Κείμενο-Φωτογραφίες : Μαριάννα Καραβασίλη

Υστερόγραφο : Η Αίγυπτος εξακολουθεί να παλεύει με την φτώχεια και αυτό παρά τα μεγάλα έργα σε υποδομές και τις ξένες επενδύσεις που προσελκύει δημιουργώντας θέσεις εργασίας. Σχεδόν ο μισός πληθυσμός της ζει με λιγότερα από 2 δολλάρια την ημέρα. Ενδεικτικές τιμές για το κόστος ζωής πήραμε από το https://www.numbeo.com/cost-of-living/in/Cairo-Egypt

Μέσος μισθός (κατόπιν φόρων) = 250€

Τιμή βενζίνης/λίτρο= 0,48€

Ένα πακέτο τσιγάρα Marlboro= 2,43€

Γεύμα σε φτηνό εστιατόριο (με τις γνωστές επιφυλάξεις περί καθαριότητας)= 3,78€

Γεύμα σε ακριβό εστιατόριο= 10,80€

Κόστος ζωής για 4μελή οικογένεια, χωρίς ενοίκιο και αυτοκίνητο= 1.255,93€

Αντιστοιχία λίρας Αιγύπτου= 0,054€