Η μούντζα

H μούντζα

"Το παράσημο της ανοιχτής παλάμης".
Έτσι περιγράφεται, σαρκαστικά, η μούντζα, που δεν είναι άλλη, παρά η όντως ανοιχτή παλάμη, με τα δάχτυλα επίσης ανοιχτά και τεντωμένα, και η οποία στρέφεται, συνήθως με φόρα, προς τον άτυχο και δυστυχή αποδέκτη - ίδε : συνάνθρωπο...

Η χειρονομία έχει τις ρίζες της στην Αρχαία Ελλάδα, αν και, τότε, διέφερε. Ο υβριστής (γιατί υβριστής εθεωρείτο και υβριστής θεωρείται, όποιος χειρονομεί), ο υβριστής, λοιπόν, κρατούσε τεντωμένο τον αντίχειρα και προτεταμένους, καθέτως, τον δείκτη και τον μέσο, ενώ τα άλλα δύο δάχτυλα έμεναν κλειστά.
Επρόκειτο περί βαριάς ύβρεως και έκφρασης περιφρόνησης.
Χειρονομία που επιβίωσε και στο Βυζάντιο, στις λεγόμενες διαπομπεύσεις. Στο Βυζάντιο, δε, εξελίχθηκε και εφαρμόστηκε ως η χειρονομία που, σήμερα, γνωρίζουμε ως μούντζα. Ο Δικαστής, έβαζε το χέρι, την παλάμη του, σε στάχτη και κατόπιν μουντζούρωνε (εξ ου και η μούντζα) το πρόσωπο του παραβάτη, τιμωρώντας και διαπομπεύοντάς τον.

Η μούντζα, ή αλλιώς το φάσκελο, είναι χειρονομία διαδεδομένη σε Ελλάδα, Κύπρο και όπου ζουν Έλληνες. Θεωρείται, και άλλωστε είναι, υβριστική χειρονομία. Μερικές φορές, μάλιστα, γίνεται και με τις δύο παλάμες. Συχνά, δε, συνοδεύεται από διάφορα κοσμητικά επίθετα και εκφράσεις.

Ας πάμε λοιπόν να δούμε τι γίνεται με αυτήν την μούντζα...
Κατά κόρον, στους δρόμους, μεταξύ οδηγών, ενίοτε και μεταξύ οδηγών και πεζών.
Κατά κόρον, στα γήπεδα, μεταξύ οπαδών και εναντίον ποδοσφαιριστών, διαιτητών και προπονητών.
Ενίοτε και έξω από την Βουλή των Ελλήνων.
Επιπροσθέτως, έχει διανθίσει ελληνικές ταινίες και θεατρικές παραστάσεις. 

Μία χειρονομία που στην Ορθόδοξη Παράδοση θεωρείται αμαρτία εξομολογήσιμη, καθώς αποτελεί βαθύτατη προσβολή και απαξίωση του συνανθρώπου.
Από την Αρχαιότητα ακόμη, τέτοιες χειρονομίες συνδέονταν και με τις κατάρες και τον φόβο της κατάρας.

Η περιφρόνηση και η κακία που κρύβονται πίσω από την μούντζα, ως χειρονομία, έχουν άμεση σχέση με τις κατάρες, ακόμα και αν είναι στο υποσυνείδητο. Και, συχνά, δεν είναι καν στο υποσυνείδητο. Οπότε χειρονομία και συναισθήματα αλληλοσυμπληρώνονται.
"Θέλω το κακό σου"
"Θέλω να πάθεις κακό"

Ακόμη και εάν δεν θέλει ο άνθρωπος και δεν μπορεί να συνειδητοποιήσει τι είδους χειρονομία είναι η μούντζα, έρχεται η στιγμή να το καταλάβει.
Η στιγμή που θα...τον μουντζώσουν...
Η ίδια στιγμή, που θα κατακλυστεί από αισθήματα ταραχής, αγανάκτησης και πικρίας.
Διόλου τυχαίο, που μία μούντζα, πλειστάκις, έχει οδηγήσει τους εμπλεκομένους σε αυτήν, υβριστή και υβριζόμενο, έως χειροδικίας...

Κατά τα άλλα, το γελάμε. Απολαμβάνουμε.
"Πάρτα ρε, να μην στα χρωστάω!" (light εκδοχή).
Και ξεσπάμε. Τα νεύρα μας.
Τα απωθημένα μας.
Τα οικογενειακά μας.
Τα επαγγελματικά μας.
Μάς κάνει καλό - λένε έρευνες.
Να χειρονομούμε. Να υβρίζουμε.
Ανακουφιζόμαστε από το άγχος.
Βελτιώνουμε την ψυχική μας κατάσταση.
Η χειρονομία του λεγόμενου "φασκελώματος" θεωρείται αυθόρμητη και εν μέρει είναι.
Θεωρείται ευχάριστη και για πολλούς είναι.
Θεωρείται φυσική και για αρκετούς είναι.

Όμως είναι τόσο φυσική κι ευχάριστη, όσο το να σε υβρίσει κάποιος λεκτικά, χυδαία και δημοσίως.
Ως συνήθως, μπερδεύουμε το φυσικό με το αφύσικο.
Είπαμε. Έως ότου κάποιος μουντζώσει - μουντζουρώσει - εμάς...

Ευτυχώς και ίσως και παραδόξως, τα νεότερα μέλη αυτής της αντιφατικής και δύσκολης κοινωνίας, ευτυχώς, λοιπόν, η νεολαία μας δεν το συνηθίζει να...μουντζώνει (αν και στον καθημερινό βίο κάθε άλλο παρά το διδάσκεται...).

Κάτι είναι κι αυτό...

Κείμενο: Μαρία Παπαδάκη

Αντλήθηκαν στοιχεία από την Βικιπαίδεια και από κείμενο του Value for life. gr

 


Εκτύπωση   Email